مطالعه تطبیقی روایت شیخ صنعان در منطق الطیر عطار و نگارگری تیموری

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 797

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-11-23_003

تاریخ نمایه سازی: 16 تیر 1399

چکیده مقاله:

شیخ صنعان، از داستان های کهن ادبیات فارسی بوده و معروف ترین روایت آن در منطق الطیر عطار آمده است. این داستان تمثیلی، دارای مفاهیم عرفانی است که نگارگران در ادوار مختلف، به ویژه در عصر تیموری، به تصویرگری آن بر اساس روایت عطار پرداخته اند. عطار در این داستان در بیان مفاهیم مورد نظر خود، با بهره گیری از برخی عناصر داستان و صور خیال، به تصویرپردازی ادبی پرداخته است. شناخت و تطبیق عناصر مشترک میان متن کلامی و متن تصویری و نیز تاثیر این دو بر یکدیگر، نقد و تحلیل صحیح تری از تصاویر به دست خواهد داد. از این رو در مقاله حاضر، به روش توصیفی-تحلیلی و تطبیقی، با بررسی مضمونی چند مورد از نگاره های داستان شیخ صنعان در مکتب هرات، به ارتباط آن با متن کلامی و شیوه های تصویرپردازی شاعر، پرداخته می شود. نتیجه این بررسی نشان می دهد نگارگر علاوه بر روایت داستان با درک مفاهیم مورد نظر شاعر، به بیان آن از طریق نشانه های تصویری پرداخته است. در واقع، یک همگرایی کلی میان روایت و نقاشی وجود دارد و هنرمند با توجه به مفاهیم داستان و نیز بهره مندی از خلاقیت های خویش، سعی در نمایاندن آن به کمک نشانه های تصویری داشته است.  

نویسندگان

مهدی محمدزاده

استادیار دانشگاه هنراسلامی تبریز

ویدا قاسمی

کارشناس ارشد هنر اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آیت اللهی، حبیب الله (1380)، مبانی نظری هنرهای تجسمی، تهران: ...
  • اشرف زاده، رضا (1373)، تجلی رمز و روایت در شعر ...
  • اشرف زاده، رضا (1380)، عطار نیشابوری، تهران: اساطیر. ...
  • پورنامداریان 1، تقی (1380)، در سایه آفتاب، تهران: سخن. ...
  • پورنامداریان 2، تقی (1386)، دیدار با سیمرغ، تهران: پژوهشگاه علوم ...
  • ثمینی، نغمه (1387)، تماشاخانه اساطیر، تهران: نی. ...
  • دانش پژوه، منوچهر (1390)، آفتابی در میان سایه ای، تهران: ...
  • زمردی، حمیرا (1382)، نقد تطبیقی ادیان واساطیر در شاهنامه فردوسی، ...
  • ستاری، جلال )1378)، پژوهشی در قصه شیخ صنعان و دختر ...
  • سلیمانی، مرضیه (1390)، اصطلاحات صوفیان، تهران: علمی و فرهنگی. ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا (1383)، صور خیال در شعر فارسی، تهران: ...
  • شمیسا، سیروس (1383)، بیان و معانی، تهران: فردوس. ...
  • صارمی، سهیلا (1391)، عطار نیشابوری، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی. ...
  • فروزان فر، بدیع الزمان (1340)، شرح احوال و نقد و ...
  • قلی زاده، حیدر (1387)، بازخوانی داستان شیخ صنعان ، فصلنامه ...
  • محمدی وکیل، مینا (1388)، نقد معناشناختی در مطالعه تطبیقی ادبیات ... [مقاله ژورنالی]
  • Barry Michael (2004), L’art figuratif en Islam medieval, Paris : ...
  • Ervin, Robert (1997), Le monde Islamique, Paris : Flammarion. ...
  • Hillenbrand و Robert (2000), Persian painting from the Mongols to ...
  • Ringgenberg, Patrick (2006), La peinture Persane ou la vision paradisiaque, ...
  • www.davidmus.dk, 24.8.92, 9:30 am. ...
  • www. digital.staatsbibliothek-berlin.de, 24.8.92, 5:30 pm. ...
  • www.metmuseum.org, 17.9.92, 7:30 am. ...
  • نمایش کامل مراجع