فهم مساله محور قرآن مبتنی بر رویکرد سازه گرایی واقع گرایانه

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 660

فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TQH-17-1_002

تاریخ نمایه سازی: 4 مرداد 1399

چکیده مقاله:

مراجعه به قرآن از نظرگاه مسائل و پیش فهم های خواننده در مقابل تاکید بر درک دلالت اصلی متن، یک دوقطبی تقلیل گرایانه را در مقوله فهم قرآن رقم زده است که طرفداران هر دو قطب را از بهره مندی از ظرفیت های قطب دیگر باز داشته است. در پژوهش حاضر با هدف برون رفت از دوقطبی مذکور، نظریه سازه گرایی واقع گرایانه مورد استفاده قرار می گیرد. سازه گرایی واقع گرایانه رویکردی در معرفت شناسی است که شکل گیری معرفت را مبتنی بر دو پایه نظرگاه فاعل شناسا و واقعیت های عینی ساماندهی می کند. استفاده از این نظریه در فهم قرآن، از یک سو امکان ساخت سازه های شناختی از قرآن را متناسب با مسائل و نظرگاه خواننده فراهم می کند و از دیگر سو بدون گرایش به نسبی گرایی، برداشت های مساله محور را در محدوده دلالت متن ساماندهی می کند. بررسی دو آیه دارای ظرفیت های دلالی مختلف در این مقاله مبتنی بر روی آورد سازه گرایی واقع گرایانه، نشان می دهد که در فرایند فهم مساله محور قرآن، بین دو مولفه مسائل و نظرگاه های خواننده و گستردگی ابعاد متن هم بستگی تام وجود دارد؛ به گونه ای که هر چه مسائل و نظرگاه های خواننده متنوع تر باشد، امکان راهیابی به ابعاد بیشتری از متن مهیا می شود و هر چه ابعاد دلالی فرازهایی از قرآن گسترده تر باشد، امکان به کارگیری مسائل و نظرگاه های بیشتری در فهم آن فراز وجود دارد.

کلیدواژه ها:

فهم مساله محور قرآن ، سازه گرایی واقع گرایانه ، مسائل خواننده ، نظرگاه خواننده ، دلالت لفظی متن

نویسندگان

رضا بیدی

گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه ایلام، شهر ایلام، کشور ایران

سهراب مروتی

گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

رضا محمدی چابکی

گروه رهبری و توسعه آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • آلوسى ، شهاب الدین سید محمود ( 1415 ق)، روح ...
  • ابن بابویه، محمد بن على (1378 ق)، عیون اخبار الرضا ...
  • ایازی، سید محمد علی (1383ش)، تفسیر موضوعی از دیدگاه شهید ...
  • باقری، خسرو (1395ش)، درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری ...
  • بنیاد دایره المعارف اسلامی (1393ش)، دانشنامه جهان اسلام. ...
  • پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (1382ش)، دایره المعارف قرآن کریم، ...
  • پیروزفر، سهیلا و فهیمه جمالی راد (1392ش)، سازگاری تفسیر آیات ...
  • حمداوی، رشید (1428ق)، وحده النسق فی السوره القرآنیه، فوائدها و ...
  • خویی، سید ابوالقاسم (بی تا)، البیان فی تفسیر القرآن ، ...
  • سیوطى ، جلال الدین (1404 ق)،  الدر المنثور فى تفسیر ...
  • سیوطى ، جلال الدین (1421ق)، الاتقان فی علوم القرآن ، ...
  • شبستری، محمد مجتهد (1381ش)، هرمنوتیک، کتاب، سنت، تهران: سازمان چاپ ...
  • صدر، محمدباقر (1428ق)، المدرسه القرآنیه، بیروت: الدارالتعارف للمطبوعات. ...
  • تبیینی سازه گرا/واقع گرا درباره چیستی علم و عناصر آن: زمینه ای برای باز اندیشی درباره آموزش علوم [مقاله ژورنالی]
  • طباطبایى، سید محمد حسین ( 1417 ق )،  المیزان فی ...
  • طبرسى، فضل بن حسن (1372 ش)، مجمع البیان فى تفسیر ...
  • طوسى، محمد بن حسن (بی تا)، التبیان فى تفسیر القرآن ...
  • عروسى حویزى، عبد على بن جمعه (1415ق )، تفسیر نور ...
  • فیض کاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى (1406ق)، الوافی، اصفهان: ...
  • کدیور، پروین (1395ش)، روان شناسی یادگیری از نظریه تا عمل، ...
  • کلینى، محمدبن یعقوب بن اسحاق (1407ق)، الکافی، تهران: دار الکتب ...
  • مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى (1403ق)، بحار الانوارالجامعه لدرر ...
  • معرفت، محمدهادی (1379ش)، تفسیر و مفسران، قم: موسسه فرهنگى انتشاراتى ...
  • واعظی، احمد (1379ش)، درآمدی بر هرمنوتیک، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ ...
  • واعظی، احمد (1392ش)، نظریه تفسیر متن، قم: پژوهشگاه حوزه و ...
  • Good, T. L. and Brophy, J. E. (1995), Contemporary educational ...
  • Jonassen, D. H. (1990), ‘Thinking technology: Toward constructivist view of ...
  • Duffy, T. M. and Jonassen, D. H. (1992), Constructivism and ...
  • Phillips, D. C. (1995), ‘The Good, the Bad, and the ...
  • Wallner, F. (1994), Constructive realism: aspect of a new epistomological ...
  • Woolfolk, A. E. (2001), Educational psychology (8th Ed.). Boston: Allyn ...
  • نمایش کامل مراجع