خشت، مصالحی پایدار در معماری خانه های تاریخی اقلیم گرم و خشک ایران

امروزه مفهوم معماری پایدار در راستای ایجاد محیطی انسان ساخت و سازگار با بوم مطرح شده و تلاشی برای کاهش آلودگی های محیطی، حفظ منابع و توجه به حقوق نسل آینده دارد. بدیهی است مصالح ساختمانی نیز به عنوان جزئی از بنا باید دررسیدن به این مفهوم نقش ایفا کنند زیرا که با افزایش ساخت و ساز و استفاده زیاد از منابع و مصالحی که تجدید پذیر نیستند و یا بازیافت آنها صرفه اقتصادی ندارد مشکلات زیست محیطی بسیاری به وجود آورده است. با بررسی بناهای سنتی می توان دریافت که خشت به عنوان یکی از مهمترین ساخت مایه های معماری ایران بوده که از دیرباز در اقلیم گرم و خشک به کار گرفته شده است. این مصالح ساختمانی که معمولا از ترکیب خاک رس و مواد آلی ساخته می شود، در بازه زمانی طولانی ماندگار بوده و کاملا با اکوسیستم منطقه سازگاری داشته است. سادگی فن ساخت، هزینه پایین، قابلیت دسترسی محلی و ایفای نقش حرارتی و آکوستیک در بنا، ازجمله مزایایی است که خشت را می تواند به عنوان مصالحی پایدار معرفی کند. لذا در این مقاله با تکیه بر شیوه توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای و با مروری بر مفاهیم پایداری، خصوصیات مکانیکی و ذاتی خشت و مواد تشکیل دهنده آن سعی شده به بررسی تطبیقی ویژگی های پایداری مصالح درخشت پرداخته شود.