بررسی مکانیسم های فرسایش و براورد میزان رسوب در حوضه رود زرد با استفاده از مدل های AHP,MPSIAC,PSIAC

نوع محتوی: طرح پژوهشی
زبان: فارسی
شناسه ملی سند علمی: R-1047550
تاریخ درج در سایت: 23 آبان 1397
دسته بندی علمی: مهندسی آب و هیدرولوژی
مشاهده: 424
تعداد صفحات: 189
سال انتشار: 1393

نسخه کامل طرح پژوهشی منتشر نشده است و در دسترس نیست.

  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این طرح پژوهشی:

چکیده طرح پژوهشی:

 یکی از مسایلی که در مطالعات ابخیزداری جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است مساله فرسایش و رسوب است. امروزه پیامدهای فرسایش و رسوب به شکلهای مختلف سبب بروز مشکلات فراوانی شده است. حوضه ابریز رود زرد با وسعت 6/798 کیلومتر مربع در دامنههای جنوبی رشته جبال زاگرس در منطقه خوزستان واقع شده است. یکی از مسایلی که در مطالعات ابخیزداری جایگاه ویژهای را به خود اختصاص داده است مساله فرسایش و رسوب است. امروزه پیامدهای فرسایش و رسوب به شکلهای مختلف سبب بروز مشکلات فراوانی شده است. از بین رفتن خاکهای حاصلخیز کشاورزی، تخریب پوششگیاهی، الودگی ابها، کاهش ظرفیت کانالهای انتقال اب کاهش حجم مخازن و ... از این جملهاند.       مدلها، ابزارهایی هستند که مشاهدات را به ایده های تیوری کمی تبدیل می کنند. اصولا مدلهای قابل اعتماد باید شباهت زیادی با دنیای واقعی داشته و به طور سیستماتیک بیانگر حقایق باشند. اساس کار این مدلها بر اساس تعداد عوامل موثر در فرسایش میباشند.        مهمترین هدف این پژوهش، بررسی روند میزان فرسایش خاک در تولید رسوب و اثرات مورفودینامیکی ان بر حوضه مورد مطالعه و شناسایی مناطق حساس به فرسایش و تولید رسوب و پهنه بندی فرسایش با استفاده از مدل های PSIAC ، MPSIAC  و AHP در حوضه ابخیز رود زرد میباشد. به همین منظور تاثیر و نقش 9 عامل زمینشناسی، خاک، پستی و بلندی، اب و هوا، رواناب، پوشش سطح زمین، چگونگی استفاده از زمین و وضعیت فعلی فرسایش در سطح حوضه ابراههها در رودخانه ها مورد ارزیابی قرار میگیرد. بررسی نقشههای پهنهبندی حساسیت فرسایش با استفاده از سه مدل فوق نشان میدهد که بخشهای شرقی حوضه بیشتر در پهنههای با حساسیت زیاد و خیلی زیاد قرار گرفته است. در نهایت از مقایسه سه نقشه پهنهبندی تهیه شده از طریق سه مدل وPSIAC.MPSIAC AHP و مقایسه ان با نقشه تهیه شده فرسایش موجود حوضه مشخص شد که مدل AHP در براورد فرسایش و رسوب دقیقتر میباشد. پس بدین ترتیب: 1-  فرضیه اول که ضمن ان مطرح شد که روش AHP به لحاظ کیفی و پراکنش فضایی براورد دقیقتری از فرسایش و رسوب حوزه ارایه میکند، تایید شد. 2- فرضیه دوم که در ان مهمترین عامل موثر در فرسایش و رسوب زایی حوضه، جنس رسوبات و شیب انتخاب شده بود، با توجه به نقشههای موجود از سه مدل، عاملهای موثر در هر مدل مختلف است. بنا براین در مد PSIAC.MPSIAC معیار جنس رسوبات و سازندها و پوشش زمین، عاملهای موثر شناخته شده هستند، در حالی که در مدل AHP با توجه به نقشه نهایی مدل، موثرترین عامل، معیار پوششگیاهی و رتبه بعدی مربوط به بارش سالانه میباشد. در نتیجه فرضیه دوم رد شد و در جواب به پرسشهای اغازین تحقیق میتوان نتایج مذکور را ارایه داد. در انتها میتوان به ارایه پیشنهادات ذیل پرداخت: - مدلهای براورد رسوب جدیدتر از جمله مدل فازی و شبکههای عصبی مصنوعی، wepp در ارزیابی میزان فرسایش و رسوب حوضه استفاده شود. - با توجه به این که بیشتر فرسایش حوضه در مراتع کم تراکم میباشد. لذا برای حفاظت مراتع و تقویت مراتع کم تراکم اقداماتی جهت اصلاح و توسعه و احیا مراتع انجام شود. - با توجه به سازندهای سست که در تولید رسوب حوضه، دخالت مستقیم دارند، انجام اقدامات ابخیزداری برای زیر حوضههایی که از سازندهای سست تشکیل شدهاند لازم و ضروری میباشد.  

فهرست مطالب طرح پژوهشی

چکیده 12

فصل اول: روش،تکنیکها و داده های تحقیق 14

1-1 مقدمه 15

2-1 معرفی محدوده مورد مطالعه 16

3-1 بیان مساله و ضرورت پژوهش 17

4-1 سوالات اصلی تحقیق 18

5-1 اهداف پژوهش 18

6-1 فرضیه های تحقیق 19

7-1 مبانی نظری تحقیق 19

8-1 پیشینه تحقیق 20

9-1 روش ها و ابزارهای تحقیق 23

1-9-1 ابزار فیزیکی تحقیق 24

2-9-1 ابزار مفهومی تحقیق 24

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق 27

1-2 مقدمه 28

2-2 مبانی نظری تحقیق 28

3-2 مدلهای فرسایشی 30

1-3-2 مدلهای براورد و تخمین رسوب 31

1-1-3-2 تشریح مدل مورد استفاده و ارزیابی و براورد فرسایش به روش PSIAC و MPSIAC 31

2-1-3-2 براورد رسوب دهی با استفاده از روش PSIAC و MPSIAC 32

3-1-3-2 تشریح مدل تحلیل سلسله مراتبیAHP 34

فصل سوم: اب و هواشناسی 37

1-3 مقدمه 38

2-3 موقعیت منطقه مورد مطالعه 38

3-3 شبکه ایستگاههای هواشناسی 39

1-3-3 نتایج بازدید از ایستگاههای هواشناسی 41

2-3-3 پیشنهاد تکمیل ایستگاههای هواشناسی 42

4-3 نزولات جوی 42

1-4-3 بارندگی سالانه 42

1-1-4-3 بررسی و کنترل صحت و سقم امار موجود 42

2-1-4-3 انتخاب دوره شاخص 43

3-1-4-3 تکمیل و تطویل داده ها 43

4-1-4-3 بررسی دوره های ترسالی و خشکسالی 43

2-4-3 تغییرات بارندگی با ارتفاع 47

1-2-4-3 بارندگی ماهانه 52

2-2-4-3 رژیم بارندگی ماهانه 52

3-4-3 دما 54

1-3-4-3 دمای حداکثر و حداقل مطلق حوضه 59

2-3-4-3 روزهای یخبندان 62

4-4-3 رطوبت نسبی 63

1-4-4-3 رطوبت نسبی ماهانه 63

2-4-4-3 رطوبت نسبی فصلی 65

5-4-3 ساعات افتابی 67

6-4-3 باد 68

1-6-4-3 سرعت متوسط 69

2-6-4-3 باد ارام 69

3-6-4-3 باد حداکثر 70

4-6-4-3 گلباد 70

7-4-3 تبخیر و تعرق 70

1-7-4-3 تبخیر از تشتک تبخیر بصورت ماهانه و سالانه 71

2-7-4-3 تبخیر و تعرق پتانسیل 73

2-7-4-3 مقایسه روش های تبخیر و تعرق پتانسیل 81

3-7-4-3 تبخیر و تعرق واقعی 81

8-4-3 تقسیمات اقلیمی حوضه 82

1-8-4-3 سیستم طبقه بندی کوپن 83

2-8-4-3 سیسم طبقه بندی دومارتن اصلاح شده 84

3-8-4-3 اقلیم نمای امبرژه 86

9-4-3 منحنی های امبروترمیک 88

1-9-4-3 نقشه اقلیم نما منطقه 88

فصل چهارم: جنگلداری و پوشش گیاهی حوضه 91

1-4 جنگل و جنگلداری حوضه ابخیز رود زرد 92

2-4 موقعیت و حدود جنگل های حوضه 94

3-4 فرسایش خاک 95

4-4 راههای ارتباطی 98

5-4 فقدان سوخت و نیاز به چوب در سایر مصارف 99

6-4 نظام بهره برداری از پوشش گیاهی 99

فصل پنجم: زمین شناسی و ژیومورفولوژی 101

1-5 مقدمه 102

2-5 مشخصات عمومی منطقه 102

3-5 زمین شناسی عمومی 104

1-3-5 چینه شناسی 104

2-3-5 زمین ساخت حوضه رود زرد 105

3-3-5 رفتار ساختمانی سازندها در حوضه ابریز رودخانه رود زرد 110

4-3-5 رژیم زمین ساخت حاکم بر حوضه ابریز رودخانه رود زرد 111

5-3-5 فرایندها و محصولات مرتبط با رخدادهای زمین ساختی در حوضه رود زرد 112

4-5 ژیومورفولوژی 114

1-4-5 ژیومورفولوژی دیرینه حوضه 115

2-4-5 بررسی علل تغییرات ژیومورفیک در حوضه 116

3-4-5 نقش جنس سنگها بر ایجاد اشکال ژیومورفولوژی 117

1-3-4-5 سنگهای اهکی 117

2-3-4-5 شیلها 118

3-3-4-5 مارنها 118

4-4-5 نقش دینامیک بیرونی در تحول اشکال حوضه 119

5-4-5 ساختار ژیومورفولوژیک حوضه مورد مطالعه 120

6-4-5 تعیین واحدها، تیپها و رخساره های ژیومرفولوژیکی 121

7-4-5 7زمین ریخت ها و بررسی علل تغیرات ژیومرفولوژی 122

8-4-5 خصوصیات ژیومرفولوژی ساختمانی حوضه و انواع زمین ریختهای مورفوتکتونیکی 122

1-8-4-5 زمین ریختها ناشی از چین خوردگی 123

2-8-4-5 ناهمواریهای ناشی از گسلش و شکاف خوردگی (fracturing)  123

3-8-4-5 سطوح مثلثی (flatiron) 123

4-8-4-5 ستیغ ها 124

5-8-4-5 دامنه ها 124

6-8-4-5 زمین ریخت ساخت طبقات 124

7-8-4-5 زمین ریخت پرتگاه 125

8-8-4-5 زمین ریخت دره گسلی 125

5-5 ویژگیهای زمین ساختی استان لرزه زمین ساخت گستره مورد مطالعه    126

6-5 گسله های بنیادی و کواترنر گستره مورد مطالعه 127

1-6-5 راندگی جره        127

2-6-5 راندگی لهبری    128

3-6-5 راندگی دشت شیر، دشت انار و شاه نشین 128

4-6-5     راندگی رامهرمز 129

5-6-5     راندگی مرده فل 129

6-6-5     راندگی باغ ملا 129

7-6-5      راندگی چم گوره 130

7-5     ساختمان پوسته زمین در گستره مورد مطالعه 130

8-5    لرزه زمین ساخت    130

9-5     لرزه خیزی 131

1-9-5     زمینلرزه های پیش از سده بیستم 132

2-9-5 زمین لرزه های سده بیستم 133

3-9-5     بزرگای هدف 134

4-9-5 بازه فاصله 136

فصل ششم: بحث و نتیجه گیری از روشها      138

1-6 مقدمه 139

1-1-6 گرداوری اطلاعات 139

2-1-6 ابزار تحقیق 139

الف ابزار فیزیکی تحقیق 139

ب ابزار مفهومی تحقیق 140

2-6 ارایه براورد شدت فرسایش در حوضه با استفاده از مدل های پسیاک PSIAC و     مدل اصلاح شده پسیاکMPSIAC 141

3-6 تشریح مدل PSIAC و MPSIAC 145

4-6 شرح عوامل روش MPSIAC و PSIAC برای حوضه مورد مطالعه 146

1-4-6 عامل زمین شناسی سطحی 146

2-4-6 عامل خاک 149

3-4-6 عامل اب و هوا 152

4-4-6 عامل هرزاب یا روان اب 154

5-4-6 عامل پستی و بلندی 155

6-4-6 عامل پوشش زمین 158

7-4-6 عامل کاربری اراضی 159

8-4-6 عامل وضعیت فرسایش در سطح حوضه ابخیز 161

9-4-6     عامل فرسایش رودخانه ای (ابراهه ای) و انتقال رسوب 162

5-6 براورد رسوب با مدلهای PSIAC و مدل اصلاح شده پسیاکMPSIAC 164

6-6 ارایه براورد شدت فرسایش در حوضه با استفاده از روش مدل فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP 168

1-6-6 تعیین اهداف و ترسیم سلسله مراتب 169

2-6-6 مقایسه زوجی و وزن دهی به معیارها 169

7-6      براورد و تخمین فرسایش و رسوب با روش AHP  170

فصل هفتم: نتایج و پیشنهادات    173

1-7 نتایج یافته ها 174

2-7 ازمون فرضیات 177

3-7 پیشنهادات 178

منابع 183

 

نمایش کامل متن

مراجع و منابع این طرح پژوهشی:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این طرح پژوهشی را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود طرح پژوهشی لینک شده اند :
  • 2[ آلدریج، فرانک تی ولونسری، جان اف. (1377). "درآمدی بر ...
  • 3[ آلنباخ، پیتر، ترجمه و تنظیم، مهندس علی انتظام، دکتر ...
  • 4[ احمدی ح. (1378). "ژئومورفولوژی کاربردی، جلد اول، فرسایش ...
  • 5[ ارزیابی تغییرات فرسایش خاک در دو روش USLE ...
  • 6[ اشکبوس، م. "مورد بر روش¬های مدرن حفاظت ...
  • 7[ ضیائی، ح.(1380). "اصول مهندسی آبخیزداری"، انتشارات دانشگاه امام رضا. ...
  • 8[ امانپور، م. "فرسایش و رسوب"، واقعیت ها ...
  • 9[ امیدوار، ک.(1386). "مقدمه¬ای بر آبخیزداری"، انتشارات دانشگاه یزد، چاپ ...
  • 10[ باقرزاده کریمی(1372). "بررسی کارایی مدل¬های برآورد فرسایش و رسوب ...
  • 11[ بای بوردی، م. (1372). "فیزیک خاک"، چاپ پنجم، ...
  • 12[ تلوری، ع.(1371). "شناخت فرسایش کناری رودخانه در دشت¬های ...
  • 13[ توفیقی، ب. (1377). "مقایسه RUSLE و USLE در برآورد ...
  • 14[ جداری عیوضی ج. (1380). "کارایی واحدهای ژئومورفولوژی در ارزیابی ...
  • 15[ جلالیان. (1371). "مطالعات کمی و کیفی فرسایش در حوضه ...
  • 16[ حق نیا، غ.ع کوچکی.(1375). "مدیریت پایدار خاک"، انتشارات ...
  • 17[ خسروشاهی، م. (1379)."تعیین نقش زیر حوضه¬های آبخیز در شدت ...
  • 18[ رفاهی، ح.(1375). "فرسایش آبی و کنترل آن"، انتشارات ...
  • 19[زرگر، ا. (1383). "برآورد و تولید رسوب در بخش ...
  • 20[ سازمان جغافیای ارتش، تصاویر ماهواره ایPan ...
  • 21[ سازمان منابع آب (وزارت نیرو)، "گزارشات اقلیم حوضه" ...
  • 22[ سازمان منابع طبیعی شهرستان¬ها، "تصاویر ماهواره¬ایETM حوضه و ...
  • 23[ سازمان هواشناسی استان تهران، "گزارشات اقلیم حوضه". ...
  • 24[ سردشتی، م. (1383). "مورفودینامیک حوضه آبخیز طالقان با استفاده ...
  • 25[ طهماسبی پور، ن.(1373). "کاربرد ارزیابی مدل جدید پسیاک برای ...
  • 26[ فرح محمدی، س.ج. "روشهای طبقه¬بندی اقلیمی"، مرکز ملی ...
  • 27[ قنواتی، ع. (1371). "مدل سازی هیدروژئومورفولوژیک سیلاب و ...
  • 28[ قهرودی تالی، م.(1374). "مدل سازی برآورد رسوب در ...
  • 29[ کردوانی، پ.(1374). "جغرافیای خاکها"، انتشارات پیام نور. ...
  • 30[ کلهر، م.(1377). "مقایسه دو روش سزیم 137 و مدل ...
  • 31[ مهدوی، م.(1378). "هیدرولوژی کاربردی"، جلد اول، انتشارات دانشگاه ...
  • 32[ نعیمی، ع. (1383). "پیش¬بینی رسوب بررسی رابطه بین ...
  • De jong.E.c.WanG.and H.w.Rees. (1985).Soil redistribution on three cultivated new ...
  • De jong.E.C.B.M.Begg.and R.G.Kachanoski. (1983).Estimates of soil erosion and deposition for ...
  • Fredrick. R. Troeh, J. Arthur Hobbs, and Royl. Donahue, (1991)soil ...
  • Muller.R.D.g.Sprugel and B.kohn. (1978).Erosional transport and deposition of plutonium and ...
  • Ritch.J.J.A.Spraberry and J.ror mchenry. (1974).Estimating soil erosion from ...
  • Renard. kG.j.m.laflien.G.Foster and D. k. Mccool. The revised ...
  • Wischmeier W.H , and D.D. Smith (1978) predicting rainfall erosion ...
  • نمایش کامل مراجع