بررسی میزان تنوع در مصرف آفت کش ها در محصولات زراعی و عوامل تاثیر گذار بر آن (مطالعه موردی برنج، گندم و سیب زمینی)

هدف از این تحقیق بررسی تنوع در مصرف آفتکش ها در محصولات زراعی و عوامل تاثیرگذار بر آن از دیدگاه بهره برداران، کارشناسان و فروشندگان آفتکش ها بود. در این تحقیق از روش توصیفی استفاده گردید. جامعه آماری این تحقیق عبارت بودند از 187440بهره بردار تولید کننده برنج، گندم و سیب زمینی، 659 کارشناس و 971 فروشنده سم در شش استان گلستان، مازندران، فارس، خراسان رضوی، اردبیل، و همدان (N=189070). از این تعداد 390 بهره بردار (n1= 390)، 242 کارشناس (n2=242)، و 275 فروشنده (n3= 275) به روش نمونه گیری تصادفی ساده با استفاده از جدول کرجسی و مورگان انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه به عنوان ابزار تحقیق جمع آوری شد که روایی ظاهر و محتوای آن توسط جمعی از متخصصان بررسی شد و مقدار آن بین 91/0-75/0 بدست آمد. مطابق نتایج به دست آمده در تحقیق، حدود 70 درصد بهره برداران برای کنترل آفات خود به ادارات کشاورزی و بخش خصوصی مراجعه می کردند. حدود 75 درصد بهره برداران بیان نمودند که از عواقب مصرف آفتکش های خود اطلاع ندارند. همچنین 45 درصد بهره برداران بیان نمودند آفتکش های جدید را بر اساس نظرات کارشناسان انتخاب می کنند. تقریبا 60 درصد بهره برداران از دوره کارنس اطلاع کافی داشتند. از دیدگاه کارشناسان تحقیق، علت عدم رضایت کشاورزان از آفتکش ها، پایین بودن کیفیت آنها است. 48 درصد کارشناسان اعتقاد داشتند که مبنای انتخاب آفتکش در بین بهره برداران تاثیر سریع آن می باشد. 75 درصدکارشناسان معتقد بودند تقاضا برای خرید آفتکش خارجی بیش از داخلی است. از نظر 46 درصد فروشندگان غالبا بهره برداران، آفتکش هایی با طیف وسیع تر و سریع التاثیر را انتخاب می کنند. اکثریت (78 درصد) فروشندگان سم و کارشناسان در استان های مورد بررسی بیان نمودند که تا حدودی نسبت به سموم مورد فروش خود اطلاع دارند. این در حالی است که اکثریت بهره برداران اذعان داشتند، شناخت دقیقی نسبت به سموم مورد استفاده خود، ندارند. بر اساس بررسی صورت گرفته مشخص گردید از نظر کارشناسان و فروشندگان آفتکش ها در دسترس بودن، قیمت مناسب و شناخت آفتکش از عوامل اصلی ترجیح در مصرف آفتکش ها است. از نظر فروشندگان سموم عواملی مانند توصیه خاص کارشناسان و فروشندگان سموم، عدم دسترسی و عدم شناخت، از دلایل اصلی عدم ترجیح در مصرف سموم است.کلید واژه ها: تنوع مصرف، سموم آفات کشاورزی، کارشناسان، فروشندگان سم. محصولات زراعی