ارزیابی و مقایسه عملکرد مقدماتی لاینهای برنج هیبرید وارداتی در شرایط استان های شمالی

آ این آزمایش به منظور مقایسه عملکرد مقدماتی تعداد 16 لاین برنج هیبرید وارداتی به همراه 2 شاهد شامل یک رقم هیبرید امیدبخش تولید داخلی و رقم اصلاح شده گوهر در رشت و شیرودی در آمل جمعا با 18 تیمار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و در دو منطقه رشت و آمل در سال 1395 اجرا شد. هدف از اجرای آزمایش ارزیابی عملکرد و صفات زراعی ارقام خالص برنج های هیبرید وارداتی و مقایسه آنها با ارقام برنج داخلی و در نهایت انتخاب ارقام برنج هیبرید برتر بود. درطول فصل زراعی صفاتی مانند ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول خوشه، وزن صددانه ، تعداد و درصد دانه پر در خوشه، تعداد روز تا 50 درصد گلدهی اندازه گیری و در پایان فصل عملکرد دانه محاسبه شد. حذف همچنین صفات فیزیکی و شیمیایی تعیین کننده کیفیت برنج مانند طول دانه، عرض دانه، شکل دانه، راندمان تبدیل، درصد برنج سالم ، مقدار آمیلوز، دمای ژلاتینی شدن در هر تیمار اندازه گیری شد. نتایج نشان داد، ژنوتیپ 11 با ارتفاع 6/136 سانتی متر بلندترین و ژنوتیپ های 1 و 16 با ارتفاع2/105 و3/105 سانتی مترکوتاهترین ژنوتیپ ها بودند. ژنوتیپ های 11، 12 نسبت به سایر ژنوتیپ ها زودرس بوده ولی نسبت به شاهد تفاوت معنی دار نداشتند، ژنوتیپ شماره 2 با 3/125 روز تا 50 درصد گلدهی دیررس ترین لاین مورد بررسی بود. بیشترین عملکرد مربوط به ژنوتیپ12با6 /8245 کیلوگرم در هکتار و پایین ترین با 1541 کیلوگرم در هکتار مربوط به ژنوتیپ شماره 3 بود. از نظر طول دانه همه ژنوتیپ ها به جز شماره 16 طول دانه کمتری نسبت به ارقام شاهد داشتند. از نظر مقدارآمیلوز به جز ژنوتیپ های 9،10،11،12، 7 سایر ژنوتیپ ها خارج از محدوده مطلوب(20 تا 25 درصد) بودند. ژنوتیپ های3، 7،9 ،10،11 و 12 از نظر غلظت ژل در محدوده مطلوب(40 تا 60 میلی متر) قرار نداشتند. بنابراین اگر چه ژنوتیپ شماره 12 از نظر میزان عملکرد بالاتر از شاهد بود ولی با توجه به کیفیت پخت و سایر صفات نسبت به ارقام شاهد برتری نداشت. از طرفی افزایش عملکرد این ژنوتیپ نسبت به ارقام شاهد زراعی برتری هیبرید نظیر دیلم یا ارقامی نظیر گوهرو شیرودی، چندان قابل توجه نبود. واژه های کلیدی : برنج ، مقایسه عملکرد مقدماتی،هیبرید وارداتی، عملکرد، کیفیت پخت