شناخت مناطق اکولوژیک کشور(فازدوم-استانی)

گیاهان همیشه در چرخه زندگی موجودات دیگر نقش اصلی داشته و همواره مورد بهره گیری سایر موجودات زنده بوده اند به عبارت دیگر قوام زندگی انسان و دیگر جانوران بر این بستر مهم استوار بوده است. وجود گونه های بومی به عنوان عاملی در استراتژی تامین پایداری محیط زیست برنامه ریزی شده است. بررسی گیاهان نه فقط از حیث خود گیاهان، بلکه به عنوان عوامل تعدیل کننده شرایط محیط زندگی آدمی، به ویژه در برنامه ریزی های توسعه و عمران، بسیار مهم و درخور عنایت خاص است. برنامه ریزی های زیست محیطی برای هر منطقه بدون شناخت وضع پوشش گیاهی آن منطقه و تنوع گونه های جوامع آن پوشش ممکن نیست و از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. انتشار و تقسیم نباتات در روی زمین بر حسب اتفاق و تصادف نیست، بلکه بین آنها و شرایط اکولوژی حاکم بر محیط ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. عواملی چون اقلیم، سنگ مادر، توپوگرافی و عوامل زنده دیگر باعث استقرار یک واحد گیاهی می شوند.سرآغاز مطالعه هر پدیده مستلزم شناخت کامل و بررسی روابط آن با سایر پدیده های تاثیرگذار و تاثیرپذیر می باشد. بنابراین هیچ پدیده ای را نمی توان بصورت فردی مورد مطالعه قرار داد چرا که در این صورت بعلت ساده نگری و عدم رعایت اصول تحقیق به درکی غلط از ماهیت پدیده می انجامد و ارزش علمی نخواهد داشت. مطالعات منابع زیستی نه تنها از این قاعده مستثنی نیست بلکه دارای پیچیدگی های خاص خود است و از قانونمندی بیشتری برخوردار است و این روابط و قانون مندی در مناطقی مانند استان هرمزگان که دارای طبیعتی خشک و شکننده است بسیارپیچیده تر و حساس تر است. افزایش جمعیت انسانی به همراه فزونی توانایی دخالت در طبیعت اگر بر اساس شناخت پدیده های موجود نباشد، توسعه پایدار و بهره برداری مستمر از منابع طبیعی تجدید شوند را با بحران جدی مواجه خواهد نمود. شناخت طبیعت برای هر انسان و یا اجتماع انسانی لازم است، با آگاهی صحیح از طبیعت امکان بهره وری مطلوب از نعمات الهی فراهم می شود که خود وسیله ای جهت هدایت و تقویت جهان بینی واقعی و خداجویی انسان است. شناخت منابع موجود در کشور اولین و ضروری ترین قدم جهت برنامه ریزی برای استفاده پایدار از آن می باشد. در مورد منابع طبیعی، به ویژه مراتع کشور، اطلاعات و ارقام مورد استناد عمدتا بر مبنای برآوردهایی است که در سال های قبل از 1350 صورت گرفته است. طرح شناخت مناطق اکولوژیک کشور از سال 1368 با هدف تعیین عرصه های مناسب جهت احداث ایستگاه ها و پایگاه های تحقیقات منابع طبیعی کشور، به ویژه در زمینه مرتع آغازگردید. در برنامه های اصلاح و احیای مراتع مبنای تدوین برنامه قلمرو تیپ های گیاهی می باشد، از این رو اطلاعات مناسب و دقیق از محدوده گسترش تیپ های گیاهی و همچنین گیاهان همراه تیپ که در طرح شناخت مناطق اکولوژیک محور بررسی ها را تشکیل می دهد، می تواند علاوه بر اهدافی که از نقطه نظر برنامه ریزی مدیریت تحقیقات مرتع محقق نماید، کمک موثری نیز به مدیریت اجرایی مراتع کشور بنماید. از زمان آغاز طرح (سال 1368) تاکنون بخش اعظم کشور (بیش از 135 میلیون هکتار)در قالب این طرح مورد مطالعه قرار گرفته است. در این طرح با انجام مطالعات صحرایی تیپ های گیاهی تعیین و فهرست گیاهان موجود در تیپ ها تهیه می گردد. نظر به این که هر تیپ گیاهی معرف عوامل عمده اکولوژیک موجود در آن می باشد تعیین تیپ های گیاهی می تواند نمادی از قابلیت ها، استعدادها و امکانات طبیعی موجود در مناطق مختلف باشد. تدوین فهرست گونه های همراه تیپ های گیاهی مراتع اطلاعات ارزشمندی از عناصر گیاهی موجود در تیپ ها را ارایه می نماید. حضور و یا عدم حضور گونه های گیاهی ضمن معرفی شرایط اکولوژیکی منطقه، تاثیر شدت بهره برداری از مراتع را نیز نشان می دهد. تهیه و تدوین این اطلاعات بر مبنای تلفیق نقشه های مختلف موضوعی تیپ های گیاهی، قابلیت اراضی، اقلیم و ... به صورت کتاب منتشرگردید. مقیاس کار میدانی در این طرح 1:50000 و نقشه ای که به پیوست کتاب منتشر می گردد در مقیاس 1:250000 می باشد. بر اساس نتایج بررسی های انجام شده تیپ های عمده گیاهی شناسایی شده به شرح زیر است: گروه تیپ های گیاهی درمنه دشتی با وسعت 33515609 هکتارگروه تیپ های گیاهی قیچ Zygophyllum با وسعت 3709739 هکتارگروه تیپ های گیاهی بادام Amygdalus با 3512163 هکتارگروه تیپ های گیاهی Scariola orientalis با وسعت 483102 هکتارگروه تیپ های گیاهی Cousinia با وسعت 1378662 هکتارگروه تیپ های گیاهی Cornulaca با وسعت 597882 هکتارگروه تیپ های گیاهی Poa با وسعت 399336 هکتارگروه تیپ های گیاهی Pistacia atlantica با وسعت 406356 هکتارگروه تیپ های گیاهی Ebenus stellata با وسعت 289395 هکتارگروه تیپ های گیاهی Ephedra با وسعت 305825 هکتارگروه تیپ های گیاهی Stipagrostis با وسعت 147026هکتار گروه تیپ های گیاهی Peganum harmala با وسعت 163266 هکتارگروه تیپ های گیاهی Noaea mucronataبا وسعت 130855 هکتار گروه تیپ های گیاهی Rosa persica با وسعت 75591 هکتارگروه تیپ های گیاهی Salvia با وسعت 43865 هکتار گروه تیپ های گیاهی Serratula با وسعت 262884 هکتارگروه تیپ های گیاهی Anabasis با وسعت 288845 هکتارگروه تیپ های گیاهی اشنان Seidlitzia rosmarinus با وسعت 1909309 هکتارگروه تیپ های گیاهی Salsola با وسعت 3141619 هکتارگروه تیپ های گیاهی Halocnemum strobilaceum با وسعت 1297588گروه تیپ های گیاهی Tamarix با وسعت 619426 هکتارگروه تیپ های گیاهی Aeluropus با وسعت 480397 هکتارگروه تیپ های گیاهی Alhagi با وسعت 165881 هکتارگروه تیپ های گیاهی Suaeda با وسعت 659626 هکتارگروه تیپ های گیاهی Salicornia با وسعت 483102 هکتار گروه تیپ های گیاهی گون Astragalus وسعت 9580952 هکتارگروه تیپ های گیاهی Onobrychis cornuta با وسعت387771 هکتارگروه تیپ های گیاهی Agropyron با وسعت 483993 هکتارگروه تیپ های گیاهی Prangos با وسعت183558 هکتارگروه تیپ های گیاهی Bromus با وسعت 404991 هکتارگروه تیپ های گی