بررسی تعداد بهینه جستها به منظور افزایش میزان تولید کلن های صنوبر در چمستان نور (فاز دوم)

چهار کلن صنوبر دلتوییدس و یک کلن دورگه اورآمریکن در دوره چهارساله به منظور بررسی تولید چوب در واحد سطح و دستیابی به ابعاد مناسب صنایع سلولزی از طریق کاشت قلمه و هرس و قطع جست ها در شدت های مختلف تنک کردن در قالب آماری اسپلیت پلات با سه تکرار و پنج تیمار اصلی (کلن ها) و سه تیمار فرعی (شدت های مختلف تنک کردن) در ایستگاه تحقیقات چمستان کاشته شدند. پس از پایان دوره اول اجرای طرح، جستها کف بر و برای دوره دوم بهره برداری (به مدت چهارسال) مورد بررسی قرارگرفتند. ضمن اجرای عملیات داشت، هرساله رویش قطر و ارتفاع جست ها اندازه گیری گردید و با اتمام دوره دوم چهارساله، تولید چوب در واحد سطح برای تنه اصلی و سایر جستها و شاخه ها تعیین شد. با محاسبه میانگین مشخصه ها از قبیل قطر، ارتفاع، وزن چوب (ماده خشک) تولیدی در واحد سطح انجام گردید. نتایج نشان داد که بیشترین درصد زنده مانی متعلق به کلن های P. d. 73/51 در تیمار یک جست (a) و دورگه P. e .triploبا 74/7 درصد در تیمار چندجست (c) و کمترین متعلق به P.d.77/51 با 43/3 درصد زنده مانی بوده است. درصد زنده مانی کلن ها در دوره دوم نسبت به دوره اول از 15 تا 33 درصد کاهش نشان می دهد. کلن دلتوییدس P. d. 69/55 با تولید سالانه 21/4 تن ماده خشک در هکتار در تیمار سوم (چندجست) بیشترین محصول در واحد سطح را دارا بوده و کمترین آن متعلق به کلنP. d. 77/51 با 4/5 تن در هکتار در تیمار سوم (چندجست) بوده است. تولید ماده خشک کلن ها در دوره دوم نسبت به دوره اول حدود 23 تا 72 درصد کاهش داشته است. در کلن P. d. 69/55 میانگین وزن ماده خشک ساقه (تنه اصلی) 11/3 تن که حدود 77 درصد وزن کل ماده خشک (14/7تن) می باشد و 23 درصد دیگر (معادل 4/3 تن) از آن جستها و شاخه ها بوده است. در تیمارهای فرعی، وزن خشک جستها و شاخه ها تحت تاثیر شدتهای تنک کردن تفاوت معنی دار در سطح پنج درصد نشان داده است. با توجه به هدف تحقیق که اعمال تنک کردن به منظور افزایش تولید و ابعاد جستها بویژه ابعاد تنه اصلی است به نظر می رسد وجود اختلاف معنی دار ماده خشک جستها و شاخه ها تاثیری بر ماده خشک کل و ماده خشک تنه اصلی نداشته است. در صورتی که هدف از تولید چوب، استفاده از آن به عنوان ماده اولیه در صنایع کاغذسازی است پیشنهاد می گردد صنوبرکاری به صورت متمرکز و به فاصله کم همچون 1/5 × 2 متر، 2 × 2 متر با کاشت نهال و یا قلمه و باقی گذاشتن یک ساقه (تنه) و انتخاب دوره به مدت چهار یا پنج سال انجام گردد. بدیهی است در صورت انتخاب اراضی مناسب و تعیین ویژگیهای خاک با انجام آزمایش و اعمال عملیات داشت و مراقبت صحیح می توان انتطار تولید حداکثر با ابعاد بزرگتر را داشت. جهت تولید چوب مورد استفاده در صنایع سلولزی همچون تخته خرده-چوب و ام دی اف، دوره های دو و سه ساله مناسب می باشد که نیاز به تنک کردن نیست.کلید وازه ها: صنوبر،بهره برداری کوتاه مدت، جست، تنک کردن، ، چمستان