بررسی میزان تجمع فلزات سنگین (سرب، کادمیوم) در بافت خوراکی عضله ماهیان سرد آبی (قزل آلای رنگین کمان پرورشی)در نواحی تالش و رودسر استان گیلان

این تحقیق با هدف بررسی میزان تجمع فلزات سنگین (سرب، کادمیوم) در بافت خوراکی عضله ماهیان سرد آبی (قزل آلای رنگین کمان پرورشی( Oncorhynchus mykiss) در نواحی تالش و رودسر استان گیلان، میزان تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم درگوشت خوراکی عضله ماهی قزل آلای پرورشی ناحیه تالش در مقایسه با رودسر، میزان تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم درگوشت خوراکی عضله ماهی قزل آلای پرورشی در بین اوزان مختلف ناحیه تالش در مقایسه با رودسر، میزان تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم درگوشت خوراکی عضله ماهی قزل آلای پرورشی جنس های نر و ماده ناحیه تالش در مقایسه با رودسر، میزان تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم درگوشت خوراکی عضله ماهی قزل آلای پرورشی گروههای سنی ناحیه تالش در مقایسه با رودسر و بررسی میزان تجمع فلزات سنگین در گوشت خوراکی عضله ماهیان قزل آلای رنگین کمان پرورشی نواحی تالش و رودسر در مقایسه با استانداردهای جهانی FAO و FDA انجام شد. برای اجرای این پروژه در هر یک از نواحی تالش و رودسر 3 استخر و از هراستخرسه گروه سنی ، از هر ناحیه 9 گروه و در کل 18 گروه در نظر گرفته شد. نمونه برداری در فصل پاییز سال 1393 از جنس های نر و ماده قزل آلای پرورشی انجام شد. در استخرهای مورد مطالعه گروه ها شامل ماهیان زیر 300 گرم، 400 – 500 گرم و 700 – 900 گرم بودند. گوشت همگن سازی شده جهت آنالیز میزان تجمع سرب و کادمیوم با دستگاه جذب اتمی روش طیف سنجی نوری مورد ارزیابی قرار گرفت. قبل از انجام آنالیز ماهی های قزل آلا بیومتری شدند. بر خلاف فاکتورهای pH و دما، سختی کل آب استخرهای مورد مطالعه تفاوت معنی دار نشان داد (P<0/05) وpH آب استخرهای پرورشی نواحی تالش و رودسر در محدوده خنثی بود. دمای آب این استخرها 18 -16 درجه سلسیوس بود. در این مطالعه مقدار فلز سرب در مقایسه با کادمیوم کاهش معنی دار نشان نداد (P> 0/05) . فاکتور سختی آب در استخرهای Aو B در مقایسه با استخر C ناحیه تالش تفاوت معنی دار نشان نداد (P> 0/05) . در ناحیه تالش استخرهای A و B از آب های با سختی متوسط، استخر C دارای آب سخت و در ناحیه رودسر استخرهای A و C از آب های با سختی متوسط و استخر B دارای آب سخت بود. این فاکتور در استخر B ناحیه رودسر در مقایسه با استخرهای A و Cتفاوت معنی دار نشان نداد (P> 0/05) . تاثیر سختی آب بر فلز کادمیوم در مقایسه با سرب بیشتر بود. همبستگی مقادیر سرب و کادمیوم با فاکتورهای طول، سن و وزن در بعضی از استخرها مثبت و در سایرین منفی بود. بر خلاف ناحیه رودسر، بین گروه های سنی مشابه در استخرهای مورد مطالعه ناحیه تالش تفاوت معنی دار مشاهد نشد (P> 0/05) . مقادیر فلزات سنگین بین گروه سنی زیر 300 و 900 -700 گرم در استخرهای مورد مطالعه ناحیه تالش در مقایسه با رودسر تفاوت معنی دار نشان نداد (P> 0/05) . در مقادیر فلزات سنگین بین گروه سنی 500 -400 گرم استخرهای مورد مطالعه ناحیه تالش در مقایسه با رودسر تفاوت معنی دار مشاهده شد (P<0/05). در هر استخر پرورشی بین مقادیر سرب و کادمیوم در گروه های سنی زیر 300 گرم، 500 -400 گرم و 900 -700 گرم تفاوت معنی دار مشاهده نشد (P> 0/05) . باستثنا گروه سنی زیر 300 گرم استخر A ناحیه تالش، مقادیر سرب و کادمیوم در گروه های زیر 300 گرم، 500 -400 گرم و 900 – 700 گرم استخرهای مورد مطالعه نواحی تالش و رودسر استان گیلان در مقایسه با استانداردهای بین المللی FDA، FAO، WHO و سازمان دامپزشکی ایران کاهش معنی دار نشان دادند (P<0/05). بین تجمع فلزات کادمیوم و سرب با جنسیت ارتباط وجود نداشت. بر اساس نتایج به دست آمده و کاهش معنی دار تجمع فلزات سنگین در ماهیان قزل آلای پرورشی در مقایسه با حد مجاز اعلام شده توسط استانداردهای بین المللی، ماهیان قزل آلای پرورشی نواحی تالش و رودسر استان گیلان در فصل پاییز از حیث آلودگی به فلزات سنگین سرب و کادمیوم و بهداشت مواد غذایی برای مصارف انسانی و مصرف آن فاقد عوارض جانبی برای انسان است. کلمات کلیدی:کادمیوم، سرب، ماهی قزل آلای رنگین کمان پرورشی، فلزات سنگین، استانداردهای جهانی