توانمندی های تحقیقاتی و فنی بخش علوم دامی در زمینه تولیدات ارگانیک و راه کارهای پیشنهادی برای توسعه آن

دامپروری ارگانیک عبارت است از تولید دام و محصولات دامی در اراضی مرتعی و کشاورزی، مطابق اصول رعایت انصاف، بوم شناختی، سلامت و مراقبت، با استفاده از نهاده های طبیعی به جای شیمیایی، تامین شرایط پرورش متناسب با نیاز های رفتاری حیوان، حفظ تعادل با محیط زیست پیرامونی و محافظت از دام با روش های پیشگیری کننده تحت یک نظام استاندارد ارگانیک می باشد. لذا، تولیدات ارگانیک در مقایسه با تولیدات مرسوم ایمن تر بوده و سلامتی مصرف کننده را همراه با حفظ محیط زیست تامین می کند. در این راستا، در موسسه تحقیقات علوم دامی کشور در خصوص پایش خوراک ها از لحاظ سموم، امکان استفاده از بقایای کشاورزی در تغذیه دام و تنظیم جیره های متوازن با استفاده از خوراک های محلی تحقیقاتی متعددی انجام شده که می تواند زمینه ساز تولید ارگانیک باشند. علاوه بر این، تحقیقات قابل توجهی توسط این موسسه در زمینه استفاده از افزودنی های طبیعی مثل گیاهان دارویی و پروبیوتیک ها به عنوان جایگزین آنتی بیوتیک های مشوق رشد در پیشگیری از بیماری ها و همچنین بنتونیت و زیولیت به عنوان جاذب سموم انجام شده است که ابزارهای مهمی را در حفاظت ارگانیک مطرح می کنند. نظام دامداری عشایری از روش های دامپروری سنتی ایران است که با توجه به وابستگی به مرتع و چرای آزاد و نگهداری در شرایط باز و طبیعی، با شیوه ارگانیک قرابت بیشتری دارد و بنا به دو بررسی استانی، مناطق ییلاقی برای تولید محصولات ارگانیک مستعد تر می باشند. تولید و عرضه مرغ بدون آنتی بیوتیک با گواهی سبز نیز از فعالیت های مثبت دامپروری متمایل به موضوع ارگانیک می باشد، اگر چه از نظر جایگاه و تغذیه منطبق بر معیارهای ارگانیک نمی باشد. از پیش نیازهای توسعه دامپروری ارگانیک در مناطق مستعد و در گروه های دامی مستعد، تامین خوراک و چراگاه های کافی ارگانیک، تدارک جایگاه مناسب باز، مبارزه با بیماری ها به روش غیرشیمیایی، تدوین استانداردهای ملی ارگانیک و به روز رسانی آن ها، تدوین و اجرای برنامه نظارتی و حمایتی از سوی دولت برای هدایت و تشویق تولیدکنندگان ارگانیک، حل اختلاف با مراجع ذیصلاح متولی استانداردهای اجباری و تحقیق و دانش افزایی در حوزه ارگانیک می باشد. از این میان، مراکز و موسسات تحقیقاتی به ویژه در طراحی و اجرای پروژه های تحقیقاتی در زمینه راهکارهای بهینه تامین نهاده های ارگانیک و ارایه الگوهای مناسب و منطبق با شرایط بومی کشور برای تولید و تبدیل محصولات ارگانیک و ارایه نتایج آن به بخش های اجرایی و خصوصی می توانند نقش موثری ایفا کنند.واژه های کلیدی: تولیدات دامی، ارگانیک، طبیعی، زیست محیطی