بررسی تاثیر عصاره متانولی گیاه سیر (Allium sativum ) بر سطح ایمنی لارو ماهی کفال خاکستری (Mugil cephalus)

استفاده از ترکیبات گیاهی و بهره گیری از آنها از دیرباز در طب سنتی (Herbal Medicine) مشرق زمین و میهن اسلامی بشکل استفاده از فرآورده های گیاهی و یا عصاره های گوناگون، به شکل موثری رایج بوده است و در متون دانشمندان اسلامی همچون ابوعلی سینا و زکریای رازی نیز بکرات به استفاده از داروهای گیاهی مختلف تاکید شده است. امروزه در کشورهای صنعتی که از نظر علم و فناوری و در اختیار داشتن داروهای شیمیایی مدرن، پیشرو تلقی می شوند، بعلت تمایل فزاینده به مصرف دارو های گیاهی و عوارض و آلودگی های مختلف داروهای شیمیایی که حتی بر محیط زیست نیز تاثیر گذاشته است باعث شده است که مردم کشورهای صنعتی نیز اکنون به گیاه درمانی روی آورده و در آنان میل برگشت به طبیعت بوجود آید. هدف از این تحقیق بررسی اثر عصاره گیاهی سیر((Allium sativum بر سیستم ایمنی (شامل لیزوزیم، انفجار تنفسی و فعالیت فاگوسیتوزی) در لارو کفال ماهی خاکستری (Mugil cephalus) بوده است. در این تحقیق تعداد 720 قطعه لارو ماهی کفال با وزن اولیه 5 گرم بصورت انفرادی توزین شدند. آزمایش در قالب یک طرح کاملا تصادفی با 12 تیمار و هر یک با 3 تکرارحاوی 20 قطعه ماهی به مدت 8 هفته انجام گرفت. دمای آب بطور روزانه اندازه گیری و در مدت آز مایش 28 درجه سانتیگراد نگه داشته شد و هر هفته کیفیت آب مورد بررسی قرار گرفت. جهت اضافه نمودن عصاره سیر به غذا ابتدا پلت ها با دستگاه آسیاب به حالت آرد در آمده سپس به کمک مخلوط کن عصاره گیاه سیر پس از حل شدن در آب با غلظت 50 و 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم به پلیت های غذایی اضافه گردید و بخوبی مخلوط شدند. پس از آماده سازی مناسب ترکیب حاصل شده برای هر تیمار غذایی با استفاده از یک چرخ گوشت به قطر 2 میلی متر تبدیل سپس در دمای 28 درجه سانتی گراد بمدت 8 ساعت خشک و در پوشش پلاستیکی بسته بندی شده و تا زمان مصرف در دمای 4 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. مقدار غذای مورد نیاز بصورت روزانه از یخچال خارج و مصرف گردید. خوراک دهی در کل دوره بصورت دستی و بر اساس اشتهای ماهیان، روزانه و در سه نوبت صبح، ظهر و عصر انجام گرفت و ماهی ها بمدت 8 هفته با جیره آزمایشی تغذیه شدند و زیست سنجی انفرادی ماهی ها شامل اندازه طول استاندارد بوسیله خط کش بیومتری با دقت2/0 سانتی متر و ترازوی دیجیتال بادقت 1/0 گرم در شروع و پایان دوره و پس از بیهوشی با گل میخک 5 گرم در 10 لیتر صورت گرفت . لاروها در اواسط دوره و در پایان دوره ( 5 قطعه از هر تکرار) جمع آوری و دو بار با سرم فیزیولوژی (5/7= pH) شسته شدند و سپس با یک حجم سرم فیزیولوژی با استفاده از دستگاه سانتریفیوژ با دور 3000 به مدت 5 دقیقه در دمای 4 درجه سانتی گراد هموژنیزه شدند و مجددا مایع رویی آن جمع آوری و با دور 3000 به مدت 5 دقیقه سانتریفیوژ گردید و مایع رویی مجدد جداسازی و در دمای 20- درجه سانتی گراد نگهداری شدند. همچنین در پایان دوره نیز بافت کلیه ماهیها نیز جدا شده و جهت اندازه گیری فاکتورهای مورد نظر در دمای 80- درجه سانتیگراد نگهداری گردید وآزمایش های لازم جهت اندازه گیری میزان فاکتورهای مربوطه صورت گرفت . در این راستا، تیمارهای حاوی 50 و 100 میلی گرم عصاره سیر بر کیلوگرم غذا کمترین تلفات را بعد از مواجهه سازی با باکتری Photobacterium damselae در مقایسه با تیمار حاوی 200 میلی گرم عصاره سیر بر کیلوگرم غذا و تیمار شاهد نشان دادند. همچنین افزایش عصاره سیر به جیره غذایی از 50 تا 200 میلی گرم بر کیلوگرم، سبب کاهش معنی دار در تعداد اریتروسیت ها نسبت به تیمار شاهد گردید(05/0> P). به بیان دیگرتعداد گلبول های قرمز در تیمار حاوی 50 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره سیر با تیمارهای حاوی 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره سیر اختلاف معنی داری را نشان داد (05/0> P). همچنین تعداد گلبول های سفید از تیمار شاهد تا تیمار حاوی 100 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره سیر بطور منظم و تدریجی افزایش یافته و پس از آن در سطوح بالاتر عصاره سیر(200 میلی گرم بر کیلوگرم غذا) کاهش یافت. تعداد کل گلبول های سفید، بین تیمار شاهد و تیمار 4 اختلاف معنی داری را نشان نداد (05/0 P). از طرفی کمترین میزان هموگلوبین در تیمار حاوی 200 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره سیر و بالاترین میزان آن در تیمار حاوی 50 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره سیر اندازه گیری شد. تغییرات میزان هماتوکریت در تیمارهای مختلف نیز روند خاصی را نشان نداد. کمترین میزان هماتوکریت در تیمار شاهد (49/1±42/24 درصد) و بالاترین میزان آن در تیمار حاوی 50 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره سیر (12/1±68/28 درصد) اندازه گیری شد.همچنین شاخص های سرمی همچون میزان پروتیین تام، آلبومین و گلوبین سرم خون در تیمارهای تغذیه شده با عصاره سیر نیز افزایش معنی داری را در مقایسه با تیمار شاهد نشان داد(05/0> P) و بین میزان پروتیین تام تیمارهای تغذیه شده با عصاره سیر نیز تفاوت معنی داری مشاهده شد در حالیکه میزان آلبومین و گلوبین در تیمارهای حاوی 50 و 200 میلی گرم عصاره سیر بر کیلوگرم غذا اختلاف معنی داری را نشان نداد (05/0 P). تیمارهای حاوی عصاره سیر افزایش معنی داری را در خصوص شاخص های ایمنی همچون فعالیت لیزوزیم، پادتن کل، میزان فاگوسیتوز و انفجار تنفسی ماکروفاژها در مقایسه با تیمار شاهد نشان دادند(05/0> P). بالاترین میزان فعالیت لیزوزیم (85/1±33/41 میکروگرم بر میلی لیتر)، پادتن کل (33/1±33/50 میلی گرم بر میلی لیتر)، میزان فاگوسیتوز (55/1±56 درصد) و انفجار تنفسی (18/0±61/1 جذب نوری در 620 نانومتر) در تیمار حاوی 100 میلی گرم عصاره سیر در هر کیلوگرم غذا مشاهده شد و بین تیمار حاوی 50 میلی گرم عصاره سیر بر کیلوگرم غذا با تیمار حاوی 200 میلی گرم عصاره سیر بر کیلوگرم غذا اختلاف معن