بررسی میزان تنوع مصرف آفتکش ها توسط باغداران و عوامل تاثیر گذار بر آن (مطالعه موردی محصولات سیب، پسته و مرکبات)

هدف از این تحقیق بررسی تنوع مصرف سموم کشاورزی از دیدگاه باغداران، کارشناسان و فروشندگان آفتکش ها بود. در این تحقیق از روش توصیفی استفاده گردید. جامعه آماری این تحقیق عبارت بودند از 36700 باغداران تولید کننده سیب، پسته و مرکبات، 337 کارشناس و 615 فروشنده سم در چهار استان تهران، آذربایجان غربی، کرمان، و مازندران (N=37652). از این تعداد 2161 باغدار (n= 2161) به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه به عنوان ابزار تحقیق جمع آوری گردید که روایی ظاهر و محتوای آن توسط جمعی از متخصصان بررسی شد و مقدار آن بین 91/0-85/0 بدست آمد. مطابق نتایج به دست آمده در تحقیق، حدود یک سوم باغداران برای کنترل آفات خود به کارشناسان جهاد کشاورزی استان و شرکت های مشاوره خصوصی مراجعه می کردند. حدود 45 درصد باغداران بیان نمودند که به آفتکش های جدید اطمینان دارند. همچنین حدود 34 درصد باغداران بیان نمودند آفتکش های جدید را بر اساس تجربه شخصی، نظر فروشندگان و نظر کارشناسان، انتخاب می کنند. تقریبا 60 درصد باغداران از دوره کارنس اطلاع کافی داشتند. از دیدگاه کارشناسان تحقیق، علت عدم رضایت کشاورزان از آفتکش ها، پایین بودن کیفیت آنها بود. 40 درصد کارشناسان اعتقاد داشتند که مبنای انتخاب آفتکش در بین باغداران تاثیر سریع آن است. مطابق اعتقاد 70 درصد کارشناسان تقاضا برای خرید آفتکش خارجی بیش از داخلی بود. از نظر 40 درصد فروشندگان دلیل انتخاب آفتکش ها در باغداران، وجود آفتکش هایی با طیف وسیع تر و سریع التاثیر تر بود. اکثریت فروشندگان سم و کارشناسان (حدود 50 درصد) در استان های مد نظر تحقیق بیان نمودند که تا حدودی نسبت به سموم مورد فروش خود اطلاع دارند؛ این در حالی است که اکثریت باغداران بیان نمودند که شناخت دقیقی نسبت به سموم مورد استفاده خود، ندارند. بر اساس بررسی صورت گرفته مشخص گردید مهمترین عوامل در مصرف یا عدم مصرف هر یک از سموم شامل میزان شناخت نسبت به سموم، قیمت و کارایی هر آفتکش است و عوامل دیگر در رتبه های بعدی قرار دارند.کلید واژه ها: تنوع مصرف، سموم آفات کشاورزی، باغداران، کارشناسان، فروشندگان سم.