پروژه ملی بررسی کارآیی مدل EPM در برآورد میزان فرسایش و رسوبدهی منطقه البرز غربی

با توجه به ضرورت تعیین مقدار فرسایش و رسوب برای کل کشور و تعیین اولویت های اجرایی در مناطق با پتانسیل زیاد فرسایش، در سال 1386 نقشه فرسایش و رسوب دهی برای کل کشوراز طریق مدل EPM توسط گروه حفاظت خاک پژوهشکده حفاظت خاک وآبخیزداری انجام گرفت. براساس این مدل میانگین فرسایش ویژه کشور 9/6 تن در هکتار در سال، میانگین مقدار رسوب ویژه حدود یک تن در هکتار در سال و میزان متوسط فرسایش در کل کشور حدود یک میلیارد تن در سال به دست آمد. برای صحت سنجی نتایج مدل EPM و کارایی مدل در شرایط مختلف آب وهوایی کشور طرح تحقیقاتی کارایی و صحت سنجی مدل EPM در 7 منطقه جغرافیایی کشور انجام گرفت. برای تعیین کارایی مدل در منطقه البرز غربی 19 زیر حوضه از حوضه های غرب دریای مازندران در استان گیلان و هفت زیر حوضه در استان های اردبیل و آذربایجان شرقی از زیر حوضه های رودخانه ارس که دارای آمار مناسب بارمعلق بودند انتخاب شدند. رسوب برآورد شده با مدل در هر یک از زیرحوضه ها با رسوب محاسبه شده از روش حد وسط دسته ها مورد مقایسه قرار گرفت. در 19 حوضه مقدار برآورد مدل از مقدار رسوب مشاهده ای ایستگاه ها کمتر ودر هفت حوضه دیگر مقدار رسوب مدل بیشتر از رسوب ایستگاه ها می باشد. از 26 حوضه مورد بررسی 23 حوضه در محدوده مجاز و سه حوضه در محدوده غیر مجاز از نظرمقدار خطا قرار گرفتند. صحت سنجی برآورد مقدار رسوب مدل در حوضه های مورد بررسی 88 درصد به دست آمد. کلید واژه: فرسایش، رسوب، البرز غربی، مدل EPM، گیلان، اردبیل، آذربایجان شرقی، ایستگاه هیدرومتری