ارزیابی میزان آلاینده ها و سموم در منابع آبی

این تحقیق بخشی از طرح کلان ملی و فناوری " کسب و انتقال دانش فنی برای تولید میگوی عاری از بیماری خاص و قطع وابستگی به محصولات خارجی" می‎باشد که با اهداف اصلی (1) تعیین میزان فلزات سنگین موجود در آب ورودی سیستم تکثیر و استخرهای پرورش میگوی عاری از بیماری خاص، (2) تعیین میزان ترکیبات آروماتیک حلقوی موجود در آب ورسوب ایستگاه تغذیه کننده (ورودی) سیستم تکثیر و استخرهای پرورش میگوی عاری از بیماری خاص و (3) بررسی روابط میان آلاینده‎های موجود در آب تانک‎های پرورش میگو و ایستگاه ورودی، از مرداد ماه 91 لغایت شهریور ماه 93 به مرحله اجرا در آمد.نمونه‎برداری از آب به صورت تصادفی و در هر ایستگاه با سه تکرار انجام شد. در طول دوره پرورش تواتر نمونه‎گیری به صورت ماهانه یک بار بود. میزان فلزات (Cu, Zn, Cd, Pb, Hg, As) در نمونه‎های آب، به روش الکتروشیمی، توسط دستگاه پلاروگراف اندازه گرفته شد. جهت استخراج ترکیبات آروماتیک حلقوی ازآب و رسوب به ترتیب از استخراج ساده و هضم مایکروویو استفاده شده و سپس توسط دستگاه GC-MS شناسایی شدند.مطابق با نتایج حاصل از آنالیز فلزات سنگین در نمونه‎های آب مشخص گردید که اختلاف معنی‎داری میان مقادیر فلزات در تانک‎های پرورش میگوی عاری از بیماری و ایستگاه ورودی آب به مرکز پرورش میگوی SPF (آب دریا) وجود داشته(p<0.05) ولی رابطه معنی‎داری میان میزان فلزات در نمونه‎های آب (دریا و تانک‎های پرورش میگو) و زمان نمونه‎برداری به دست نیامد(p> 0.05) . درطول اجرای تحقیق در همه دوره‎های نمونه‎برداری و تانک‎های متفاوت، میزان فلزات مورد نظر اختلاف معنی دار داشتند (p<0.05) و در محدوده مجاز و بی‎خطر بودند، به استثنای ماه‎های شهریور و مرداد 93 که میزان سرب در برخی از تانک‎ها از حد مجاز بیشتر به دست آمد، که این مورد با افزودن نمک دی سدیم اتیلن دی آمین تترا استیک اسید(EDTA) و ترسیب سرب به شکل کمپلکس نمک EDTA برطرف گردید.در نهایت با توجه به میزان مس و روی و مطابق با استانداردهای زیست محیطی، آب ایستگاه پرورش میگوی عاری از بیماری، در گروه آب های سالم قرار گرفت.میزان ترکیبات آروماتیک حلقوی PAHs در نمونه آب دریا زیر حد تشخیص بود. ولی در رسوبات بستر دریا، 17 ترکیب آروماتیک حلقوی (2، 3، 4، 5 و 6 حلقه ایی) جداسازی و شناسایی گردید. مقادیر به دست آمده بسیار کمتر از محدوده اثرات کم تا میانه (ERL,ERM) بود و اختلاف آن‎ها در طول دوره‎های نمونه‎برداری (آبان 91 لغایت شهریور 93 ) معنی‎دار بود (p<0.05). غالب بودن غلظت هیدروکربن‎های آروماتیک 4، 5 و 6 حلقه‎ای در ایستگاه تغذیه کننده مرکز پرورش میگوی عاری از بیماری (SPF) بیانگر وجود منبع قوی پیرولیتیک، برای این ترکیبات می‎باشد.کلمات کلیدی: میگوی عاری از بیماری، آلاینده‎ها، فلزات سنگین، ترکیبات آروماتیک حلقوی