ارزیابی تحمل به کلروز آهن ناشی از آهکی بودن خاک در ژرم پلاسم انتخابی به

این پژوهش به منظور ارزیابی و بررسی تحمل به کلروز آهن ناشی از آهکی بودن خاک در ‮‭28‬ ژنوتیپ به گزینش شده کشور به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کاملا تصادفی در 3 تکراردر باغ تحقیقاتی کمال آباد کرج به اجرا گذاشته شد. عامل اصلی سطوح آهک ( ،‮‭13‬ ،‮‭14‬ ،‮‭16 15‬ و ‮‭18‬ درصد آهک) و عامل فرعی شامل ‮‭28‬ژنوتیپ به بودند. نتایج تجزیه واریانس دو ساله (‮‭1393‬ و ‮‭1394‬) نشان داد اثر عامل اصلی (درصد های آهک) و عامل فرعی (ژنوتیپ به) و همچنین اثر متقابل درصد های آهک * ژنوتیپ برای تمام صفات مورد بررسی در سطح 1% معنی دار گردید. میانگین اثر سطوح آهک در خاک در صفات مورد مطالعه براساس آزمون چند دامنه ای دانکن برای تمام ژنوتیپ های به پیوندی معنی دار گردید.در این پژوهش تجزیه خوشه ای براساس کلیه صفات اندازه گیری شده به روش وارد صورت گرفت، که درنهایت ژنوتیپ ها به سه گروه تقسیم بندی شدند در نتایج بدست آمده حاصل از تجزیه خوشه ای 3 گروه اصلی بدست آمد: گروه اول شامل‭: AS‬،2 ‭KVD‬،4 ‭KVD‬،1 ‭PK‬،2‭PH‬،2 ‭SHA‬1 ‭ ET‬،1 ‭SVS‬،2 ‭UnKnown‬، ‭ASP‬،2 ‭ASM‬1گروه دوم شامل: ساحل برج مقاوم ، خسرو گروه سوم شامل: گردن دار، به ترش، مقاوم ،2 اوقاف اصفهان، مقاوم 1 ‭KVD‬،3 ‭KM‬،1 ‭ASM‬،2 ‭NB‬،2 ‭ASP‬،1 ‭NB‬،3 ‭SVS‬،1 ‭KVD‬،2 ‭NB‬،4 ‭ASM‬،3 نتایج بدست آمده از همبستگی ها و مقایسه میانگین ها نشان داد که در گروه اول دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای هیچ همبستگی مثبت و یا منفی معنی داری بین افزایش مقدار آهک در خاک با صفات مورد بررسی وجود نداشت. اما در گروههای دوم و سوم همبستگی های مثبت و منفی صفات با افزایش مقدار آهک در خاک مشاهده گردید. در گروه دوم دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای همبستگی منفی ومعنی داری بین افزایش مقدار آهک در خاک با کوانتوم عملکرد ‭FM/FV ‬در سطح احتمال 5 درصد مشاهده گردید. در گروه سوم دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای همبستگی منفی و معنی داری بین کوانتوم عملکرد ‭FM/FV ‬با افزایش مقدار آهک در خاک در سطح احتمال 1 درصد مشاهده گردید. در همین گروه همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال 5 درصد برای جذب برگی روی و در سطح احتمال 1 درصد برای قطر تنه مشاهده گردید. در مقایسه میانگین ها بین سه گروه دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای مشاهده شد که افزایش مقدار درصد آهک در خاک باعث کاهش تمام صفات برای گروه اول ( به استثنا سطح برگ، جذب برگی منیزیم و آهن) و گروه دوم ( به استثنا مقدار کلروفیل ارزش ‭SPAD ‬و عملکرد کوانتوم ‭FV/FM) ‬گردید. اما در گروه سوم دندروگرم حاصل از تجزیه خوشه ای مقادیر پارامتر های فلورسانس کلروفیل (فلورسانس کلروفیل ماکزیمم‭(FM) ‬و مینیمم F0) ) و جذب برگی عناصر ازت، کلسیم، روی و بور و صفات رشد (ارتفاع و قطر تنه) حتی در درصد های بالای آهک در خاک همچنان بالا بود. با توجه به اینکه در سه گروه دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها با منشا جمع آور متفاوت وجود دارند ولی با نگاهی به عکس العمل سه گروه ژنوتیپ های به حاصل تجزیه خوشه ای می توان گروه سوم را به عنوان گروه مقاوم به کلروز آهن معرفی نمود. واژه های کلیدی : ژنوتیپ های به، آهک، کلروز آهن، رشد رویشی، کلروفیل، سطح برگ