ارزیابی ویژگیهای زیستی و غیر زیستی جوامع شیلاتی در تالاب شادگان

استان خوزستان واقع شده است. این تالاب شامل سه بخش آب شیرین، پهنه جزر و مدی و منطقه ساحلی یا بخش آب شور و در اقلیم خشک و گرم استقرار دارد. سطح تالاب در محدوده مورد مطالعه در فصول متفاوت است. در این بررسی که در محدوده آب شیرین است، سعی گردیده که با پایش تالاب بتوان با پیگیری روند شرایط محیطی در حال تغییر و ارزیابی وضعیت موجود، به راهکارهای مناسبی برای بهبودکیفیت آب برای مدیریت جامع این زیستگاه دست یافت. این تحقیق، طی یکسال از فروردین تا اسفند ‮‭1389‬در چهار منطقه از تالاب شادگان مورد قرار گرفت. نتایج حاصل از شاخص کیفیت آب نشان می دهد که تمامی ایستگاههای تالاب شادگان در گروه سه و با کیفیت متوسط قرار دارند. ایستگاه رگبه از شاخص کیفیت بالاتر و ایستگاه مالح از شاخص کیفیت آب کمتری نسبت به سایر برخورداراست. نهایتا از ورود پسابها به تالاب می توان بیان نمود که پساب کانال نیشکر اثر منفی و پساب آزادگان اثر مثبت بر ری وی تالاب دارد، و ورودی مالح نیز می تواند بدترین اثر را روی کیفیت آب تالاب داشته باشد. مقادیر اکسیژن محلول، ‭BOD‬5، نیتریت و فسفات نسبت به مطالعات قبلی کاهش و شوری، هدایت الکتریکی، ‭TDS ‬و نیترات افزایش یافته است که می تواند به دلیل کم آبی و وجود خشکسالی در منطقه صورت گرفته است. از رده های فیتوپلانکتون 6 رده و ‮‭54‬ جنس فیتوپلانکتون شناسایی شده است. رده باسیلاریوفیسه با ‮‭20‬ جنس دارای بیشترین درصد فراوانی (‮‭52‬%) وسیانوفیسه با 7 جنس (‮‭32‬%) و کلروفیسه ها با ‮‭22‬ جنس (‮‭14‬% ) فراوانی کل را به خود اختصاص داده است. مقدار میانگین کلروفیل ‭a ‬سالانه ‮‭10/95‬ میلی گرم در متر مکعب و میانگین تولید اولیه سالانه ‮‭2/68‬ گرم کربن در متر مربع در روز که بیشترین و کمترین آن به ترتیب در رگبه و مالح می باشد واز نظر یوتروفیکاسون فیتوپلانکتونهای شناور در محدوده مزوتروف زیاد قرار گرفته اند. ازجلبک های کفزی تالاب ‮‭18‬ جنس اپی پلون و ‮‭27‬ جنس اپی فیتون شناسایی که به ترتیب رده های باسیلاریوفیسه و سیانوفیسه غالب هستند. فراوانترین رنگدانه کلروفیل است که میانگین آنها به ترتیب ‮‭17/46‬و‮‭10/75‬ میلی گرم بر متر مربع و میانگین سالانه تولید اولیه دراین جلبکها به ترتیب ‮‭1748‬ و ‮‭978‬ گرم کربن بر متر مربع در سال می باشد. از نظر شاخص تنوع وضعیت تالاب در حد نیمه آلوده ای و از نظر یوتروفیکاسون در طبقه بین مزوتروف زیاد تا یوتروف قرار دارد و بر اساس شاخص پالمر نیز تالاب فاقد آلودگی آلی شدید می باشد. جنس های ‭Brachionus ‬از روتیفرهای زیوپلانکتون بدلیل داشتن تحمل شوری بالا، در تابستان، فراوان تر شده اند. شاخص زیو پلانکتون تالاب‭(wzi)‬نشان دهنده وضعیت پایین کیفیت تالاب است. دربسترهای با پوشش گیاهی ‮‭15‬ گروه ماکروفون از بنتوزها شناسایی شده است که بیشترین فراوانی را شیرونومیدها داشته اند. دربسترهای رسوبی 7 گروه ماکروبنتوزی مشاهده شده که در مقایسه با سال ‮‭1374‬ با کاهش شدیدی مواجه شده اند. این تغییرات می تواند ناشی ازپدیده خشکسالی، ورود پسابها و بهم خوردن تعادل زیستی و تخریب زیستگاهها باشد. با بررسی های ماهوره ای از سطح تالاب شادگان، نشان می دهد که با تخمین ‮‭69945‬ هکتار سطح مناسب آبزی پروری ، برآورد شده است. کلمات کلیدی: تالاب شادگان، کیفیت آب، پلانکتون، جلبک کفزی، بنتوز، ذخایرماهی، صید و صیادی