بررسی فون نرم تنان (شاخه ‭Mollusca) ‬مناطق یک، دو و سه کشاورزی ایران

نرم تنان از آفات مهم کشاورزی هستند که با تغذیه از قسمت های مختلف برگ، ساقه و میوه درختان مرکبات، کیوی، سبزی ها و گل های زینتی (خسارت کمی) و ایجاد خوردگی و کاهش بازار پسندی (خسارت کیفی) سالانه خسارت زیادی در مناطق شمال و شمال غرب کشور وارد می نمایند. بدین منظور طی پژوهشی از سال ‮‭1391‬ تا ‮‭1394‬ اقدام به جمع آوری و شناسایی نرم تنان در مناطق یک، دو و سه کشاورزی (استان های گیلان، مازندران، گلستان، اردبیل، زنجان، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی) گردید که در طی آن بیش از ‮‭8731‬ نمونه از ‮‭39‬ ایستگاه جمع آوری و شناسایی شدند. نمونه ها توسط توری و دست گردآوری و با ثبت مشخصات جغرافیایی و اقلیمی به آزمایشگاه انتقال داده شدند. سپس با مراجعه به کلیدهای شناسایی معتبر و معاینه مشخصات شکلشناسی، ‮‭37‬ گونه از ‮‭28‬ جنس متعلق به نه خانواده بر اساس خصوصیات مورفومتریک (شکل، اندازه، نقوش روی صدف، اپرکول، دریچه صدف، راست گرد یا چپ گرد بودن صدف، محل قرارگیری سوراخ تنفسی، خط میانه پشتی،؛ اندازه بدن، سوهانک، خط کلیه و دستگاه تولیدمثلی) شناسایی و تعیین نام شدند و مقایسه عکس ها و کلید شناسایی این آرایه ها تهیه و بحث گردید. از میان گونه های معرفی شده، گونه های ‭Cochlicella acuta‬، ‭Orculella sirianocoriensis‬، ‭Vitrea contortula‬، ‭Oxychilus elegans‬، ‭Laciniaria lederi‬، ‭Vallonia mionecton‬، ‭Vallonia tenuilabris‬، ‭Limax maculates ‬برای اولین بار از ایستگاه های نمونه برداری ذکرشده جمع آوری گردیده است و برای ایران ثبت جدید است و یک گونه از جنس ‭Ariolimax ‬برای دنیای علم جدید تشخیص داده شدند که توصیف علمی آن در حال انجام است. در این بررسی، از میان نمونه های جمع آوری شده، خانواده ‭Helicidae ‬ازنظر تنوع گونه ای بیشترین تعداد گونه را داشته و گونه غالب آن ‭Caucasotachea lencoranea ‬است. لغات کلیدی: فون، رده بندی، شکل شناسی، نرم تنان، ایران