بررسی سازگاری و عملکرد پروونانس های گونه های صنعتی اکالیپتوس در نواحی مختلف اکولوژیکی ایران (فاز دوم)- مطالعات استان مازندران

هدف از اجرای طرح معرفی گونه ها و پروونانسهای سازگار، سریع الرشد و صنعتی اکالیپتوس جهت کاشت در اراضی کم بازده استان مازندران(خوشامیان) و جمع آوری اطلاعات در مورد فنولوژی آنها می باشد. آزمایش در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار وپنج تیمار و با فاصله کاشت 3 ا 3 متر انجام شد. تیمارها شامل پنج گونه و پروونانس به شرح زیر بود: ‮‭15211‬ ‭E. camaldulensis ‬‮‭41‬‭-zh‬، ‭E. camaldulensis ‬‮‭41‬‭-ch‬، ‭E. grandis ‬‮‭156‬‭-ch‬، ‭E. rubida ‬‮‭166‬‭-sh‬، ‭E. viminalis ssp. viminalis ‬پارامترهای مورد اندازه گیری سالیانه شامل زنده مانی (دو بار در سال، پایان دوره گرما و پایان دوره سرما)، ارتفاع و قطر (فقط در پایان فصل رویش) بود. علاوه براین، در سال آخر اجرای طرح، قطر تاج پوشش درختان نیز ارزیابی شد. بررسی فنولوژی نیز ازمهر سال ‮‭1391‬ تا پایان مهرماه سال ‮‭1393‬ انجام شد. آزمایش خصوصیات کامل فیزیکی و شیمیایی خاک محل اجرای آزمایش، بررسی خصوصیات کامل آب و هوایی در یک دوره حد اکثر ‮‭17‬ ساله و پوشش گیاهی همراه در فاز اول اجرای پروژه انجام شد. داده ها با استفاده از روشهای تجزیه واریانس و آزمون دانکن و بکارگیری نرم افزار ‭SPSS ‬تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان می دهد که میان گونه ها از نظر صفات زنده مانی و قطر برابر سینه اختلاف معن ی داری در سطح ‮‭99‬ درصد مشاهد شد و در مورد تک رارها اختلاف معنی داری ملاحظه نشد. بیشت رین و کمترین مق ادیر زنده م انی به ترتیب دو گون ه‭E. rubida ‬و ‭ E. camaldulensis ‬‮‭41‬‭-zh (‬به ترتیب ‮‭100‬ و ‮‭34/2‬ درصد) تعلق دارد و سه گونه باقی مانده در رتبه بعدی قرار دارند و اختلاف معنی داری میان آنها وجود ندارد. گرچه میان گونه های اکالیپتوس از نظر ارتفاع کل اختلاف معنی داری وجود ندارد، ولی براساس نتایج آزمون دانکن بیشترین و کمترین مقادیر آن به ترتیب به دو گونه ‭ E. rubida ‬و ‭E. camaldulensis ‬‮‭41‬‭-zh (‬به ترتیب ‮‭6/65‬ و ‮‭1/8‬ متر) تعلق دارد. سه گونه باقی مانده در رتبه دوم قرار دارند و از نظر آماری در یک سطح هستند. بیشترین و کمترین مقادیر قطر برابر سینه به ت رتیب به دو گون ه ‭ E. rubida ‬و ‭E. camaldulensis ‬‮‭41‬‭-zh (‬به ترتیب ‮‭7/7‬ و‮‭2/2‬ سانتیمتر) تعل ق دارد.سه گونه باقی مانده از نظر آماری در یک سطح هستند و در رتبه دوم جای دارند. گرچه میان گونه های اکالیپتوس از نظر قطر تاج پوشش اختلاف معنی داری وجود ندارد، ولی براساس نتایج آزمون دانکن بیشترین و کمترین مقدار این صفت به ترتیب به ‭E. rubida ‬و ‮‭41‬‭-zh E. camaldulensis (‬به ترتیب ‮‭1/7‬ و ‮‭0/7‬ متر) تعلق دارد و سه گونه باقی مانده از نظرآماری در یک سطح هستند و در رتبه دوم قرار گرفته اند. رویهمرفته گونه ‭E. rubida ‬عملکرد آن مطلوبتر از سایر گونه ها است و برای کاشت در مازندران پیشنهاد می شود. واژه های کلیدی: فنولوژی، زنده مانی، قطر، ارتفاع، خاک، تاج پوشش