تعیین اثرات و پتانسیل عملیات بیولوژیک آبخیزداریدرترسیب کربن بمنظور اصلاح تغییراتاقلیمی(حوزه گاودره استان کردستان)

گرم شدن کره زمین بر اثر افزایش غلظت گاز های گلخانه ای، بویژه دی اکسید کربن، تغییرات شدید آب و هوایی طی ده های اخیر رابدنبال داشته است. این امر روند تخریب منابع طبیعی ، خاک و آب را بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک تشدید نموده است. یکی از مهمترین ابزارهای سازگاری و یا اصلاح پیامدهای این بحران، همانا ترسیب کربن توسط اکوسیستم های طبیعی به کمک ابزارهای مدیریتی کارا نظیر عملیات بیولوژیک و احیایی آبخیزداری است. این تحقیق با هدف ارزیابی و تعیین کمی ترسیب کربن درعملیات بیولوژیک مانند انواع بذرصکاری وقرق در سایت معرف استان اجرا گردید. نمونه برداری در واحد های کاری با اعمال روش نمونهصگیری سیستماتیک تصادفی از اندامصهای هوایی، ریشه، لاشبرگ و خاک انجام و نمونهصها مورد تجزیه آزمایشگاهی قرار گرفتند. نتایج تجزیه آماری دادهصها حاکی است که میزان ذخیره کربن پوشش گیاهی در تیمار های آزمایشیدارای افزایش معنیصداری در سطح 1 درصد می باشند. و در مقایسه تیمارها نیز تیمار قرق در کلاس برتر قرار دارد. در ذخیره کربن خاک تیمارهای آزمایشی نسبت به شاهد افزایش داشته ولیکن تفاوت معنی داری مابین آنها وجود ندارد. همچنین نتایج کل عملکرد ترسیب کربن، شامل پوشش گیاهی و خاک، نشان میصدهد که مقدار ترسیب کربن بر اثر عملیاتبیولوژیک در سطح 5 درصد افزایش یافتهاست.و تیمار قرق دارای بیشترین افزایش بودهکهدر مقایسه با سایر تیمارها در کلاس برتری قرار میصگیرد. میانگین حداکثر کربن ترسیب یافته در واحد سطح ‮‭8809‬ کیلوگرم در هکتار بوده که ‮‭67‬ درصد آن مربوط به ترسیب کربن در خاک است. بطور کلی نتیجهصگیری میصشود که عملیات اصلاحی بیولوژیکی بویژه قرق بعنوان اقدامی در جهت حفاظت از اکوسیستم طبیعی، دارای قابلیت بالایی در ترسیب کربن بوده و خاک نیز مهمترین مخزن کربن در این عملیات بشمار میص آید. واژه های کلیدی: ترسیب کربن، تغییرات اقلیمی، عملیات بیولوژیک و حوزه گاودره استان کردستان