بررسی کارایی مدل ‭EPM ‬در حوضه آبخیز کل مهران و هرمزگان

در بسیاری از حوزه های آبخیزکشور اندازه گیری رسوب صورت نگرفته واطلاعات کافی از مقدار رسوب حوزه ها در دست نیست. یکی از راههای تخمین رسوب حوزه ها، استفاده از مدلهای تجربی مانند ‭PSIAC‬، ‭USLE ‬و ‭EPM ‬می باشد که در کشور مورد استفاده قرار گرفته اند. هریک از این مدلها دارای معایب و مزایایی می باشند. مدل ‭EPM ‬به دلیل استفاده از پارامترهای کمتر و در دسترس بودن عوامل آن برای محاسبه برآورد رسوب در سطح کشور مناسب به نظر می رسدو به همین دلیل در طرح سیمای حوزه های آبخیز کشور توسط پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری بکار گرفته شد و برای حوزه های رتبه 4 کشور، مقادیر فرسایش و رسوب محاسبه گردید. تا کنون کارایی این مدل در کشور به طور جامع بررسی نگردیده است. از آنجایی که دقت مدل در شرایط مختلف اقلیمی، توپوگرافی و زمین ساختی متفاوت می باشد، باید برای مناطق مختلف کشور آزمون شده و در نهایت برای شرایط آب و هوایی مختلف توصیه خاص آن ارایه گردد. در این تحقیق ابتدا داده های رسوب در محل ایستگاههای رسوب سنجی حوضه های کل-مهران و هرمزگان تحلیل و مقدار رسوب متوسط سالانه محاسبه گردید. سپس متوسط رسوب حاصل از مدل فوق در محل ایستگاهها محاسبه و با رسوب منحنی های سنجه با اعمال درصد بار کف، مقایسه گردید. نتایج نشان داد که مقادیر رسوب مدل نسبت به داده های ایستگاههای رسوب سنجی اغلب کمتر بر آورد شده و در ایستگاههای مختلف مقدار آن متفاوت بود. در ایستگاههایی که سازند های زمین شناسی حساس به فرسایش گستره بالایی داشتند مدل به درستی عمل نکرده و مقادیر مدل بسیار کمتر از حد واقعی می باشد. ولی در بخش شمالی منطقه که سازندهای آهکی غالب می باشد، دقت مدل بهتر بوده بطوریکه در برخی از ایستگاهها بیشتر از روش منحنی سنجه نیز برآورد شده است. کلمات کلیدی: منحنی سنجه، رسوب، هرمزگان، دقت مدل، ‭EPM