بررسی پراکنش و اهمیت بیماری سپتوریای سنبله گندم در استان های مختلف کشور

بیماری سپتوریای سنبله گندم یکی از بیماریهای مهم گندم در بسیاری از مناطق کشت آن در دنیا است. قارچ عامل بیماری بذر زاد بوده و این نکته بیش از پیش بر اهمیت بیماری می افزاید. مرحله جنسی و غیر جنسی عامل این بیماری برای اولین بار روی گندم نان در اردیبهشت ماه سال ‮‭1381‬ از استان گلستان گزارش شد. با توجه به اهمیت بیماری و عدم شناخت از وجودآن در سایر استان های گندم خیز کشور طرح حاضر به اجرا در آمد. بدین منظور مزرعه گندم از مرحله ظهور سنبله ها تا رسیدن کامل مورد بازدید قرار گرفته و سنبله های آلوده مشخص و درصد آنها تعیین شد. در آزمایشگاه نیز اقدام به جدا سازی و خالص سازی قارچ عامل بیماری از نمونه های آلوده شد. نمونه هایی از دانه های رسیده مزارع آلوده نیز تهیه و در آزمایشگاه روی محیط کشت اکسگال آگار کشت داده شدند. نتایج بررسی ها نشان داد این بیماری در استان های گلستان ( با ‮‭88/6‬ درصد مزارع آلوده ) و خوزستان ( در حد کم ) وجود دارد. همچنین در آزمایشگاه موسسه، درصد آلودگی بذور کشت داده شده ارسالی از گلستان، ‮‭36/4‬ درصد تعیین شد. در دیگر استان های محل اجرا شامل تهران، فارس، ایلام و مازندران بیماری مشاهده نشد. با توجه به بذر زاد بودن قارچ عامل بیماری و اثبات آن، رعایت اصول و قوانین قرنطینه در جابجایی بذور گندم از مناطق آلوده به سالم ضروری است. واژگان کلیدی: گندم، سپتوریای سنبله، پراکنش و اهمیت.