بررسی و شناخت ویژگی های سازه های رودخانه ها و مسیل های استان مرکزی

استان مرکزی با مساحتی بالغ بر ‮‭29213/6‬ کیلومتر مربع از شبکه گسترده ای از رودخانه های دایمی، فصلی و سیلابی در آن گسترده شده اند محدوده مورد مطالعه شامل قسمت عمده ای از استان مرکزی و قسمتی از استان قم و قسمت کمی از استان تهران با مساحتی بالغ بر ‮‭20692‬ کیلومتر مربع با ‮‭836‬ رودخانه و مسیل که اغلب آن ها از استان و یا از استانهای همجوار سرچشمه میگیرند و در نهایت به حوضه آبریز دریاچه نمک میریزند وتنها حوضه ‮‭41225‬ محصور در استان است و به کویر میقان واریز میشود به منظور شناخت ویژگی های سازه های این رودخانه ها، ابتدا بر اساس شبکه هیدروگرافی بر روی نقشه ‮‭250000‬: ،1 شبکه رودخانه های استان تهیه و سپس با توجه به محدوده های مطالعاتی تماب، کل محدوده مطالعاتی به ‮‭14‬ زیر حوزه تقسیم شد و شبکه رودخانه ای هر واحد مطالعاتی تهیه و رودخانه های آن شماره گذاری شد. با انطباق شبکه هیدروگرافی ‮‭250000:1‬ تهیه شده با شبکه هیدروگرافی نقشه های توپوگرافی 1:،‮‭25000‬ اطلاعاتی همچون: اطلاعات مکانی و توصیفی مربوط به رودخانه ها و مسیل های مشاهده شده شامل موقعیت، نوع و شبکه آبراهه ها، ارتفاع حداکثر، ارتفاع حداقل، طول رودخانه، شیب طولی آبراهه، مختصات جغرافیایی و ... هر یک از رودخانه ها تعیین شد. در عملیات میدانی با پیمایش طولی در مسیر رودخانه ها و اطلاعات در یافتی از نهادها و سازمانها ضمن شناسایی کلیه سازه های احداث شده در عرض یا طول رودخانه، مشخصات آن ها نیز تعیین و یادداشت شد و موقعیت جغرافیایی هر کدام به کمک موقعیت یاب ‭(GPS) ‬و ‭Google Earth ‬تعیین شدند. در نهایت کلیه اطلاعات جمع آوری شده از عملیات های میدانی و سنجش از دور، به صورت بانک اطلاعاتی در قالب لایه های ‭ArcGIS ‬و فایل های ‭dbf ‬و ‭Excel ‬مدون شدند. که از کل ‮‭626‬ سازه اجرا شده در امتداد این رودخانه ها تعداد ‮‭216‬ بند گابیونی، ‮‭97‬ بند سنگی ملاتی، ‮‭200‬ عدد بند خاکی، 4 عدد اپی گابیونی، 1 عدد اسکله ریزی، ‮‭79‬ دیوار ساحلی، 2 عدد کف بند آبراهه، ‮‭16‬ عدد بند انحرافی، ‮‭11‬ عدد سد ذخیره ای، و سد پانزده خرداد در امتداد رودخانه قمرود رودخانه شناسایی شد. کلمات کلیدی: رودخانه ها، سازه ها، بانک اطلاعات، سنجش از دور، ‭ArcGIS