شناخت مناطق اکولوژیک کشور (فازدوم-استانی)- خراسان رضوی

منابع طبیعی تجدید شونده شامل جنگلها و مراتع نقش بی بدیلی در ثبات و پایداری بیوم ها دارند و تامین کننده غذا، اکسیژن و غیره برای انسان و سایر موجودات زنده و به عنوان منابع ژنتیکی محسوب می شوند. لذا حفظ گیاهان برای تداوم زندگی بشر امر ضروری است. با این هدف برای آگاهی از وضعیت پوشش و تنوع گیاهی عرصه های طبیعی استان خراسان رضوی، مطالعه پوشش گیاهی در قالب طرح شناخت مناطق اکولوژیک مرحله 1 (فاز 1) انجام گرفته است که در مرحله 2 (فاز2) در مطالعه حاضر، اطلاعات همه برگه های مختلف نقشه های گیاهی و برداشت های صحرایی در محدوده این استان با همدیگر ادغام و از نظر تعداد تیپ های گیاهی و تعداد گونه های مهم گیاهی مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است. به طور کلی گسترش تیپ های گیاهی تابعی از عوامل اقلیمی، خاکی و توپوگرافی است. پوشش گیاهی استان در قالب ‮‭187‬ تیپ گیاهی نامگذاری شده است و در این محدوده ‮‭548‬ گونه گیاهی مهم مورد شناسایی واقع شده است. هرکدام از تیپ های گیاهی از نظر مساحت تحت پوشش، اقلیم، شرایط خاکی و ارتفاع متفاوت هستند که در متن گزارش به آن اشاره شده است. در بین تیپ های گیاهی شناسایی شده در این منطقه، پنج تیپ گیاهی شامل ‭Artemisia sieberi- Poa bulbosa‬، ‭Artemisia sieberi- Salsola tomentosa- Scariola orientalis‬،‭Poa bulbosa- Acanthophyllum sp. -Artemisia sieberi‬،‭Artemisia spp.- Astragalus heratensis ‬و‭Artemisia diffusa Poa bulbosa ‬بیشترین مساحت را در بین سایرین بخود اختصاص داده اند. پنج تیپ هم شامل ‭Artemisia sieberi- Amygdalus spinosissima- Acanthophyllum spp.‬، ‭Artemisia sieberi Pistacia atlantica-‬، ‭Phragmites australis‬، ‭Artemisia sieberi- Scariola orientalis- Acanthophyllum sp. ‬و‭Phragmites australis- Aeloropus littoralis ‬دارای کمترین مساحت می باشند. بطور کلی تنوع گونه های گیاهی مهم استان ظرفیت بی نظیری است که بایستی به عنوان یک منبع ژنتیکی برای استفاده های مختلف در رویشگاه های طبیعی حفظ گردد. در این مطالعه مناطق رویشی تیپ های گیاهی و گونه های گیاهی مشخص گردیده است و اطلاعات مهم از شرایط اقلیمی، خاکی و ارتفاعی محل رویش هر تیپ گیاهی تشریح شده است. این اطلاعات می تواند در اعمال مدیریت های مختلف از قبیل حفاظت، احیا و بهره برداری صحیح از گیاهان و پوشش گیاهی مورد استفاده قرار گیرد. کلید واژه: مناطق اکولوژیک، استان خراسان رضوی، تیپ های گیاهی