معرفی رقم جدید گندم نان بهاره با نام قابوس جهت کشت در اقلیم گرمسیر دیم کشور

در کشاورزی ایران، خشکی موثرترین تنش محیطی است که اثرات سو آن در سالصهای اخیر به دلیل افزایش جهانی گرما، تشدید شده است. این عوامل کلیدی تاثیرگذار برکاهش ظرفیت عملکرد و کیفیت گندم، باعث فشار بسیار زیادی بر تولیدات دیمزارهای گرمسیری شده و بهبود ژرم پلاسم گندم دارای تحمل بیشتر در مقابل تنشصهای خشکی و گرما را ضروری نموده است. این مناطق نیازمند وجود ارقامی هستند که با توانایی تولید زیاد در محیطهای مساعد آب و هوایی، بهنگام مواجهه با شرایط مخالف نیز تولید پایداری داشته باشند. لاین ‭KAUZ/PASTOR//BAV‬‮‭92‬‭/RAYON CMSS‬‮‭00‬M‮‭02400‬‭S-‬‮‭030‬‭M-‬‮‭030‬‭WGY-‬‮‭030‬‭M-‬9‭M-‬0‭Y ‬با منشا سیمیت در سال زراعی ‮‭1385-86‬ در ایستگاهصهای گچساران و گنبد مورد ارزیابی اولیه قرار گرفته و با توجه به زودرسی، ارتفاع بوته و وزن هزاردانه مناسب انتخاب گردید. تظاهر موفق عملکرد دانه و صفات ذکر شده لاین مورد نظر در آزمایشات مقدماتی و پیشرفته در سالصهای بعد، سبب بررسی سه ساله (‮‭1388-91‬) آن بهصهمراه ‮‭16‬ لاین پیشرقته دیگر و رقم شاهد کوهدشت در آزمایشات یکنواخت سراسری ایستگاهصهای گرمسیری: گچساران، گنبد، مغان و خرمص آباد شد. متوسط عملکرد این لاین در تمام ایستگاهصها، ‮‭3514‬ کیلوگرم در هکتار بوده که در سطح احتمال پنج درصد نسبت به شاهد کوهدشت (‮‭3333‬ کیلوگرم در هکتار) برتری داشته است. این لاین همچنین با ‮‭17‬ و ‮‭11‬ درصد برتری عملکرد در ایستگاهصهای گچساران و گنبد، بترتیب در سطوح احتمال پنج و یک درصد افزایش معنیصدار نشان داده است. لاین جدید دارای بهترین میانگین رتبه با انحراف معیار کم و ضریب تغییرات درون مکانی بسیار کمی بوده است. همین لاین در ایستگاهصهای گچساران و گنبد نیز رتبه نخست را داشته است. رقم کوهدشت دارای متوسط رتبه هفتم، کمترین ضریب تغییرات درون مکانی و انحراف معیار رتبه نسبتا زیادی بوده است. علاوه بر این، لاین جدید در شرایط آبیاری تکمیلی در مقایسه با شاهد سازگار کوهدشت در سطح احتمال پنج درصد، برتری معنی-داری داشت. تفاوت چشمگیر اغلب پارامترهای کیفی بویژه میزان پروتیین، ارتفاع رسوب‭(SDS)‬، گلوتن تر و میزان آب قابل جذب، از دیگر صفات برجسته لاین مورد نظر است. لاین جدید در مقابل بیماریصهای مهم شایع در ایستگاهصهای هم اقلیم در شرایط طبیعی و آلودگی مصنوعی مزرعه و گلخانه حساسیتی نشان نداده است. در مجموع با توجه به ویژگیهای مهم زراعی این لاین برای کاشت در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر دیم کشور برای معرفی و نامگذاری انتخاب شد