شناخت ویژگی های مناسب راشستان های شمال کشور برای اعمال جنگل شناسی نزدیک به طبیعت (شیوه تک گزینی)- گلستان

بمنظور مدیریت جنگل با تفکر جنگلشناسی همگام با طبیعت در جنگلهای راش، نیاز اساسی از شناخت ویژگی های این جنگلها بویژه از سیر مراحل تحولی آن در جنگلهای طبیعی و بکر داریم. در این راستا اقدام به جنگل گردشی در جنگلهای راش منطقه نموده و سری 2 جنگل شصت کلا با توجه به روش تحقیق و وجود توده های دست نخورده انتخاب گردید. در این خصوص 3 قطعه نمونه در مراحل مختلف تحولی اولیه، اوج و تخریب به وسعت یک هکتار (‮‭100 100‬‭x ‬متر) انتخاب و درهرقطعه نمونه یک ترانسکت به ابعاد ‮‭100 10‬ ‭x ‬متر (‮‭1000‬متر مربع) انتخاب و قطر برابرسینه کلیه درختان قطورتر از ‮‭7/5‬سانتی متر در داخل قطعات اندازه گیری گردید. بمنظور مطالعه ی زادآوری، 5 زیر قطعه نمونه ‮‭2 2‬‭x ‬متر(4 مترمربع) به فاصله ‮‭22/5‬ متر از هم در هر ترانسکت نصب گردید و همچنین در این راستا سه روشنه کوچک، متوسط و بزرگ نیز در توده انتخاب گردید. در زیر قطعه نمونه ها و روشنه ها مشخصات کمی و کیفی نهالهای با قطرکمتر از ‮‭7/5‬سانتیمتر به تفکیک گونه در هر یک از قطعات 4 متر مربعی ترانسکت و روشنه ها برداشت گردید. در هریک از روشنه ها و قطعات نمونه یک هکتاری، مطالعات نورسنجی با استفاده از دوربین مجهز به عدسی چشم ماهی نیز انجام شد. نتایج نشان دادکه سه مرحله اصلی تحولی شامل مرحله اولیه، اوج و تخریب درتوده های راش قابل تفکیک است و درهرسه مرحله تحولی، پراکنش تعداد درختان در طبقات قطری مختلف ساختار ناهمسالی را در این جنگل نشان می دهد. تعداد درختان بین ‮‭206‬ (مرحله اولیه)، ‮‭207‬ (مرحله اوج) و ‮‭188‬ (مرحله تخریب) اصله در هکتار نوسان داشت. حجم در هکتار در مرحله اولیه ‮‭657/04‬ مترمکعب، مرحله اوج ‮‭706/16‬ مترمکعب و در مرحله تخریب ‮‭722/89‬ مترمکعب می باشند. فراوانی نهالهای راش در روشنه های زادآوری درتوده های مورد بررسی بیشتر از سایر گونه ها بود، در حالی که فراوانی نهال های پلت در ترانسکت ها بیشتر از سایر گونه ها بود. شدت نور نسبی در مراحل تحولی اولیه تا مرحله تخریب افزایش داشت و اکثریت خشکه دارها (بیش از %‮‭85‬) در مراحل مختلف تحولی از گونه راش بوده و بیشترین حجم خشکه دارهای سرپا مربوط به مرحله تخریب با ‮‭123/74‬ مترمکعب اندازه گیری شد. سهم نهال های پلت در ترانسکت ها و سهم نهال های راش در روشنه ها بیشتر از سایر گونه ها بود. کلید واژه: جنگل های طبیعی، راش، روشنه، شدت نور نسبی، مراحل تحولی