شناسایی و پهنه بندی توده های خشکیدگی جنگل های بلوط در استان ایلام با استفاده از ‭GIS ‬و ‭RS‬

تخریب جنگل ها طی چند دهه اخیر روند افزایشی به خود گرفته و به عنوان یکی از مباحث بحرانی در سراسر جهان و بویژه ایران مطرح شده است. زوال بوم سازگان جنگلی زاگرس نیز بحرانی است که طی دهه گذشته فشار مضاعفی را بر جنگل های زاگرس وارد کرده و باعث خشکیدگی گستره قابل توجهی از این جنگل ها بویژه در استان ایلام شده است. دستیابی به اطلاعات مربوط به گذشته و پی بردن به تغییر و تحولات صورت گرفته به منظور چاره اندیشی برای این پدیده بسیار ضروری به نظر می رسد. ارزیابی ها و کنترل منابع جنگلی بدون شک اطلاعات پایه ای را در مورد وضعیت منابع جنگلی فراهم خواهند کرد تا بتوان تغییرات کمی و کیفی جنگل را در طی زمان مورد کنترل و بررسی قرار داد. استفاده از فنون و ابزارهای سنجش از دور و سیستم های اطلاعات جغرافیایی می تواند نقش مهمی در این راستا ایفا نماید. روش تحقیق طرح پیش رو شامل مراحل مختلف جمع آوری نقشه های تهیه شده منابع جنگلی استان ایلام طی سال های اخیر، پردازش تصاویر ماهواره ای لندست 7 سنجنده ‭ETM ‬سال‮‭1380‬ به منظور پایه تحقیقات و شروع ارزیابی تغییرات در منابع جنگلی، پردازش تصاویر ماهواره ای لندست 8 سال ‮‭1392‬ به روش تعیین نمونه های تعلیمی، شناسایی توده های خشکیده، تفکیک و طبقه بندی مناطق خشکیده و تعیین مساحت و موقعیت تخریب جنگل های بلوط استان در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیایی می باشد. براساس نتایج بدست آمده از مقایسه تصاویر ماهواره ای سال های‮‭1380‬ و ،‮‭1392‬ وسعت جنگل های استان از ‮‭542252‬ هکتار به ‮‭516179‬ هکتار کاهش یافته است، یعنی حدود ‮‭26072‬ هکتار از جنگل های استان تخریب شده است که حدود ‮‭13226‬ هکتار آن مربوط به احداث شهرک ها، راه سازی و غیره است. سطح توده های دچار خشکیدگی جنگل های استان نیز حدود ‮‭12847‬ هکتار برآورد شد. همچنین بیشترین وسعت توده های خشکیده مربوط به طبقه ارتفاعی ‮‭800‬ تا ‮‭1200‬ متر، طبقه شیب صفر تا ‮‭15‬ درصد و جهت جغرافیایی جنوب غربی و کمترین آنها مربوط به طبقه ارتفاعی بیشتر از ‮‭2400‬ متر، طبقه شیب بیشتر از ‮‭45‬ درصد و جهت جغرافیایی غربی بود. کلمات کلیدی: زوال بلوط، پهنه بندی، سنجش از دور، تصاویر ماهواره ای، جنگل های ایلام.