اثر شکل فیزیکی خوراک بر فراسنجه های تخمیری و بافتی شکمبه، رفتار خوراک خوردن و متابولیت های خون، در بره های نر پرواری

جهت بررسی اثر شکل فیزیکی جیره های کاملا مخلوط بر میزان گوارش پذیری موادمغذی و فراسنجه های تخمیری شکمبه بره های نر پرواری آزمایشی طراحی و انجام شد. تیمارها شامل جیره کاملا مخلوط با علوفه بلند (مخلوط معمول)، جیره کاملا مخلوط به شکل بلوک (بلوک) و جیره کاملا مخلوط به شکل حبه (پلت) بودند. جیره های غذایی در دو وعده صبح (‮‭00:8‬) و بعدازظهر (‮‭00:16‬) وزن و به تغذیهبره هارسیدند. میانگین غلظت گلوکز خون بره های تغذیه شده با جیره پلت به طور معنی داری بالاتر از دو گروه دیگر بود (‮‭0/05‬‭> P). ‬میانگین غلظت لیپوپروتیین های با چگالی پایین خون تیمار مخلوط بالاتر از تیمار بلوک و غلظت تری گلیسیرید خون بره های تیمار بلوک به طور معنی داری بالاتر از تیمار مخلوط بود (‮‭0/05‬‭> P) ‬که نشان دهنده دریافت میزان بالای انرژی و ذخیره آن به صورت چربی در دنبه و بدن می باشد. اختلاف وزنترو خشکمحتویاتشکمبه و وزنمخزن مواد مغذی شکمبه نگاری و طول، عرض و ضخامت پرزهای کیسه های شکمی و پشتی شکمبه تیمارهای مختلف تفاوت معنی داری را نشان نداد. بااینوجود،حجمشکمبه نگاریبره هایتغذیهشدهباجیرهپلتازلحاظآماریکمترازتیماربلوکبود(‮‭0/05‬‭> P).pH‬مایعشکمبهبره هایتغذیهشدهباجیرهپلت 2 ساعتپسازخوراک دهی(‮‭5/69‬) بهطورمعنی داریبیشتراز‭pH‬مایعشکمبهبره هایتغذیهشدهباجیرهبلوک (‮‭5/22‬) بود(‮‭0/05‬‭> P). ‬در آزمایش دوم دوازده راس بره نر کلکوهی (با میانگین وزنی ‮‭53 2‬ کیلوگرم) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه گروه آزمایشی و چهار تکرار در هر گروه آزمایشی در قفس های متابولیکی انفرادی قرار گرفتند. گوارش پذیریمادهخشک،ماده آلی،پروتیینخام،دیواره سلولیودیواره سلولی بدون همی سلولزو تعادل نیتروژن در بدن دراین آزمایشتحتاثر شکل فیزیکیخوراکقرارنگرفتند. کل مدتزمانخوردن و نشخوار غذا ومدتزمانخوردن و نشخوار بهازایهرکیلوگرممادهخشکمصرفی، دربره هایتغذیهشدهبااشکالمختلفجیرهاختلافمعنی دارنشان نداد. بااینحال،کل مدتزمانجویدنومدتزمانجویدنبهازایهرکیلوگرممادهخشکمصرفیدرجیره هایپلتشدهبهطورمعنی داریکاهشیافت(‮‭0/05‬‭> P). ‬همچنین،با تغذیه جیرهپلت به بره هامدتزمانخوردنونشخوارکردنبهازایهرکیلوگرمدیواره سلولیمصرفیبهطورمعنی دارینسبتبهجیره بلوککاهشیافت(‮‭0/05‬‭> P). ‬حجم آب مصرفی روزانه بره ها و غلظت کلاسیدهایچربفرارتولیدیدر شکمبه و نسبت آنها تحتاثر شکل فیزیکیخوراکقرارنگرفت. نتایج حاصل از دو آزمایش نشان داد که تبدیل جیره غذایی کامل بره های پرواری به شکل فیزیکی بلوک سبب افزایش خوراک مصرفی می گردد. همچنین، شکل بلوک جیره کامل نسبت به شکل مخلوط معمول جیره باعث افزایش امتیاز بدنی نهایی، افزایش وزن کشتار، افزایش غلظت تری گلیسیرید، کاهش‭LDL‬، سنگین تر شدن دنبه و چرب تر شدن لاشه می گردد و درصد وزن لاشه بدون امعا و احشا دام گردیده و همچنین به دلیل حفظ ماهیت فیزیکی ذرات خشبی جیره باعث افزایش فعالیت جویدن و نشخوار می گردد. واژه های کلیدی: بره های پرواری، بلوک، پلت، گوارش پذیری.