بررسی ژنتیکی لاین های دیررس ذرت سیمیت در مراحل اولیه خودگشنی ‭( S4 )‬

این تحقیق در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان واقع در کیلومتر 5 جاده گرگان- آق قلا با طول جغرافیایی ‮‭54‬ درجه و ‮‭25‬ دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی ‮‭36‬ درجه و ‮‭45‬ دقیقه شمالی و ارتفاع از سطح دریا ‮‭5/5‬ متر از سال ‮‭1388‬ به مدت دو سال انجام شد. به منظور بررسی ژنتیکی لاینهای دیررس ذرت دریافت شده از سیمیت در مراحل اولیه خودگشنی ‭( S‬4 )، در سال ،‮‭143 1388‬ لاین S4 حاصل از خودگشنی ژرم پلاسم سیمیت سال قبل با دو تستر در دو محیط ایزوله تلاقی داده شدند و دو تستر، ‮‭20‬ لاین، ‮‭40‬ ترکیب به همراه دو شاهد ‭KSC‬‮‭647‬ و‭KSC‬‮‭704‬ در یک طرح لاتیس ساده با دو تکرا در سال ‮‭1389‬ بدون سمپاشی و مبارزه بر علیه آفات و بیماریهای رایج منطقه، مورد بررسی قرار گرفتند.در سال ‮‭1389‬ جهت استخراج لاین از ژرم پلاسم انتخابی خودگشنی ادامه پیدا کرد. با این توضیح که ارزیابی های مربوط به بیماری پوسیدگی بلال‭(Fusarium verticilioides) ‬در زمان مناسب با استفاده از آلودگی مصنوعی وبا روش ایجاد زخم بلال‭(Nail punch) ‬روی بلال ها مایه زنی شده و پس از ظهور وگسترش بیماری در زمان برداشت مورد ارزیابی قرار گرفتند. نحوه ارزیابی با مقیاس امتیاز بندی (‮‭1-6‬) صورت گرفته و مقاومت هر یک از مواد که شدت بیماری در آنها کمتر از %‮‭10‬ بعنوان مقاوم وبالاتر از %‮‭25‬ آلودگی بعنوان حساس محسوب شدند. ارزیابی سایر بیماریها در صورت بروز در شرایط مزرعه ای بر اساس دستورالعمل های استاندارد سیمیت انتخاب شد،که درآن از سیستم نمره دهی 1تا 5 (1= بدون آلودگی و 5= آلودگی در تمام پیکره گیاه مشاهده شده برای عوامل برگی) استفاده شد. نتیجه سال ‮‭1388‬: فراوانی شدت بیماری در میان ‮‭143‬ ترکیبات ذرت با B‮‭73‬ نشان داد که ‮‭23‬ درصد ترکیبات مقاوم، ‮‭62‬ درصد مقاومت متوسط، ‮‭11‬ درصد حساس و 3 درصد بسیار حساس می باشند. در بین ‮‭143‬ ترکیب ذرت با ‮‭25‬ ، ‭MO‬‮‭17‬ درصد مقاوم، ‮‭55‬ درصد مقاومت متوسط، ‮‭17‬ درصد حساس و 1 درصد بسیار حساس بودند. ترکیب شماره ‮‭50‬ بالاترین مقاومت نسبت به بیماری را داشت. فراوانی شدت مقاومت به آفات نشان داد که ‮‭30‬ درصد از ترکیبات ‮‭5/7‬ ، B‮‭73‬ درصد از ترکیبات ‭MO‬‮‭17‬ بین دامنه ‮‭0 30‬ شدت بیماری و آفات متغییر بودند. ارزیابی ترکیبات از نظر شدت مقاومت به آفات نشان داد که ترکیبات B‮‭73‬ دارای یک منبع مقاومت خوب برای افزایش مقاومت به آفات بودند. در این آزمایش سه ترکیب ،‮‭22 8‬ و ‮‭96‬ بعنوان یک منبع برای مقاومت به هر دو آفات و بیماری محسوب می شوند. در میان ترکیبات، ترکیب شماره ‮‭96‬ بخاطر دارا بودن حداقل فاصله بین ظهور کاکل و گرده افشانی بعنوان بهترین ترکیب معرفی شد. نتیجه سال ‮‭1389‬: با توجه به قابلیت ترکیبصپذیری عمومی و خصوصی و میانگین هتروزیس والد برتر میصتوان نتیجه گرفت که لاینصهای شماره ،5 ،9 ،‮‭11‬ ،‮‭15‬ ،‮‭16‬ ،‮‭18 17‬ و ‮‭22‬ در ترکیب با دو تستر آزمایش و یا لاینصهای دیگر می-تواند هیبریدهای با پتانسیل بالا تولید نماید. واژه های کلیدی: لاین دیررس ذرت سیمیت، خودگشنی، بررسی ژنتیکی، لاین S4، تحمل به آفات وبیماری