ارزیابی مقاومت نسبی برخی ارقام زردآلو به بیمارگر ‭Wilsonomyces carpophilus ‬عامل بیماری غربالی

در این تحقیق، واکنش یازده رقم زرد آلو شامل دو رقم زود رس به نامهای (پیش رس نوری و پیش رس طبسی) چهار رقم میان رس به نامهای (شاهرودی، لاسجردی، قاضی جهانی و باقری ) و پنج رقم دیررس به نامهای( شاهرودی،‮‭51‬ کتابی، شاهرودی،‮‭48‬ شاهرودی‮‭29‬ وشاهرودی‮‭21‬) که عملکرد و خصوصیات باغبانی بهتری داشتند در برابر ‭Wilsonomyces carpophilus ‬عامل بیماری غربالی درختان میوه هسته دار در گلخانه و در باغ ارزیابی شدند. برای ارزیابی واکنش ارقام درگلخانه، ابتدا نهالهای مورد نیاز از کلیه ارقام به تعداد لازم تهیه و آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی با یازده تیمار در 5 تکرار انجام شد. برای ایجاد بیماری، عامل بیماری روی محیط ‭PDA ‬تکثیر و کنیدیهای آن با غلظت‮‭105‬ا 1 کنیدی در میلی لیتر آب مقطر روی برگها تلقیح شدند، درصد آلودگی و شمارش تعداد لکه های موجود روی برگها معیار ارزیابی ارقام بودند. برای ارزیابی واکنش ارقام در باغ، نهالهای دو ساله تمامی ارقام به تعداد لازم تهیه و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با یازده تیمار در 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات طرق مشهد کاشته شدند. برای انجام این آزمایش تکثیر، تلقیح قارچ عامل بیماری و ارزیابی ارقام نیز همانند روش قبل انجام گرفت. سپس تبدیل زاویه ای بر روی این اطلاعات انجام و اطلاعات به دست آمده با استفاده از مدل آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه شد. نتایج به دست آمده از ارزیابی ارقام در گلخانه نشان داد بین ارقام زردآلوی مورد مطالعه از نظر شدت بیماری روی برگها اختلاف خیلی معنی داری در حد ‮‭0/01‬ ‭ P ‬و از نظر تعداد لکه های برگی نیز اختلاف معنی داری در حد ‮‭0/05‬ ‭ P ‬وجود دارد و مقایسه میانگینهای به دست آمده از اندازه گیری شاخص شدت بیماری روی برگ نشان داد که از نظر این شاخص، بین ارقام لاسجردی، شاهرودی ،‮‭29‬ قاضی جهان و شاهرودی ‮‭51‬ تفاوت معنی داری در حد ‮‭0/05‬ ‭ P ‬دیده نمی شود و این ارقام به عنوان مقاومترین ارقام در گروه ‭a ‬قرار گرفتند. همچنین مقایسه میانگینهای به دست آمده از اندازه گیری تعداد لکه های بیماری روی برگ نشان داد که از نظر این شاخص بین رقم لاسجردی، با سایر ارقام تفاوت معنی داری در حد ‮‭0/05‬ ‭ P ‬دیده می شود و به عنوان مقاومترین رقم در گروه ‭a ‬قرار گرفت. تجزیه واریانس داده های حاصل از ارزیابی عکس العمل یازده رقم زردآلو در باغ نشان داد، بین ارقام مورد مطالعه از نظر شدت بیماری و تعداد لکه روی برگها و مقایسه میانگینهای به دست آمده از اندازه گیری این دو شاخص روی برگ در باغ تفاوت معنی داری وجود ندارد و تمامی ارقام در یک گروه ‭a ‬قرار گرفتند. واژه های کلیدی: زردآلو، هسته دار، غربالی، مقاومت، ‭Wilsonomyces carpophilus