بررسی اثر کم آبیاری در روش آبیاری قطره ای (سطحی و زیرسطحی) بر عملکرد و اجزای عملکرد پنبه

با نگاهی به منابع آب موجود و لزوم افزایش تولید محصولات کشاورزی برای جمعیت در حال رشد جهان، لزوم بهره برداری بهینه از منابع آب در تمام بخش ها به خصوص در پر مصرف ترین بخش یعنی، بخش کشاورزی، نمایان می شود. به منظور مطالعه تاثیر سیستم های آبیاری قطره ای (تیپ) بر عملکرد پنبه و کارایی مصرف آب در استان کرمان، آزمایشی در قالب بلوک های کاملا تصادفی بصورت کرت های نواری خرد شده (استریپ اسپلیت پلات ) با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان واقع در شهرستان ارزوییه در سال های ‮‭1388‬ و ‮‭1389‬ اجرا گردید. تیمارهای آبیاری شامل سه سطح آبیاری(‮‭125‬=1I، ‮‭100‬=2‭I ‬و ‮‭75‬=3‭I ‬درصد نیازآبی) به عنوان عامل اصلی، دو سیستم آبیاری (سیستم آبیاری قطرهای سطحی 1‭S ‬و زیر سطحی 2‭S) ‬و دو آرایش فاصله لاترال (برای هر ردیف کاشت 1‭r ‬و یک در میان بین ردیف ها 2‭r) ‬به عنوان عوامل فرعی بود. نتایج نشان داد که مقدار عملکرد وش پنبه در تیمار قرار گرفتن لاترال ها به صورت یک در میان و معمولی و همچنین تیمار آبیاری سطحی و زیرسطحی اختلاف معنی داری وجود ندارد، ام ا تیمارهای مختلف مقدار آب آبیاری اثر معنی داری بر روی صفت فوق داشتند به طوری که دو تیمار %‮‭125‬ و %‮‭100‬ نیاز آبی در یک گروه و تیمار %‮‭75‬ نیاز آبی در گروه دیگر آماری قرار گرفتند. به رغم یکسان بودن میزان آب مصرفی در هر دو عامل فرعی، بیشترین کارآیی مصرف آب از آن تیمار %‮‭100‬ نیاز آبی که نوارهای تیپ به صورت یک در میان قرار گرفته و سیستم از نوع سطحی است، می باشد. با توجه به نتایج حاصل از محاسبات انجام شده از لحاظ اقتصادی، بیشترین نسبت منفعت به هزینه را تیمار الگوی کارگذاری لوله آبده به صورت یک درمیان اجرا شده در سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی که در سطح آبیاری ‮‭100‬ درصد نیاز آبی (2L2S2‭I) ‬اعمال شده است با مقدار نسبت منفعت به هزینه ‮‭1/46‬ به خود اختصاص داده است. 2- واژه های کلیدی: آبیاری قطره ای نواری ‭(Tape) ‬، کارآیی مصرف آب ، پنبه.