بررسی الگوی توزیع فضایی لاروهای ‭Heliothis viriplaca Hufnagel ‬و نمونه برداری دنباله ای در مزارع نخود دیم

کرم پیله خوار، ‭Heliothis viriplaca Huf‬، یکی از آفات مهم نخود در ایران محسوب شده و می تواند خسارت قابل توجهی به محصول وارد کند. با انجام مدیریت تلفیقی آفت ‭( IPM ) ‬می توان از بروز خسارت جلوگیری نمود یا میزان آنرا کاهش داد. اما بدون برآورد صحیح تراکم جمعیت های آفت و دشمنان طبیعی، مدیریت تلفیقی بطور موثر اجرا نخواهد شد. طرحهای نمونه برداری دنباله ای، کار تخمین تراکم جمعیت آفت را سرعت و سهولت می بخشند. به همین جهت در طول سالهای ‮‭1389 1390‬ مزارع نخود آذربایجان غربی مورد بازدید قرار گرفت و تراکم جمعیت و توزیع فضایی لارو های ‭H. viriplaca ‬بررسی گردید. از ‮‭28‬ مزرعه نخود دیم در ارتفاعات ‮‭1300‬ تا ‮‭1900‬ متری از سطح دریا نمونه برداری شد. بیشترین میانگین تراکم جمعیت لاروی (‮‭3/26 0/86‬ عدد در هر متر مربع) در بخش صومای برادوست و کمترین میانگین تراکم جمعیت (‮‭0/14 0/1‬ عدد در هر متر مربع) در منطقه تکاب ثبت شد. داده ها با مدل رگرسیونی تیلور آنالیز شدند و نتایج نشان داد شاخص پراکنش‭( b ) ‬برابر ‮‭1/342‬ بوده و توزیع فضایی لارو ها تجمعی می باشد. با استفاده از پارامتر های معادله نمایی تایلور منتج از محاسبه کل لارو های موجود در هر کادر نیم متر مربعی، طرح نمونه برداری دنباله ای ایجاد و خطوط توقف تصمیم گیری برای سطوح ( ‮‭1/0‬ ‭( D ‬و ‮‭0/25‬ برآورد گردید. با توجه به اینکه برای دقت های بالا، نمونه های بیشتری مورد نیاز بوده و عملی نمی باشد در این طرح، سطح دقت نسبتا پایین ( ‮‭0/25‬ ‭SE/mean = )‬که برای امور زراعی مناسب تر است پیشنهاد گردید.