ارزیابی و مقایسه عملکرد ژرم پلاسم بین المللی نخود و انتخاب لاین های مناسب از نظر عملکرد دانه در شرایط دیم مناطق سردسیر(گزارش منطقه ای کردستان)

افزایش عملکرد دانه مهمترین هدف اصلاحی نخود است. این بررسی به منظور دستیابی به لاین های پرمحصول نخود تیپ کابلی که ضمن دارا بودن خصوصیات مطلوبی مانند درشتی دانه، فرم بوته ایستاده و تحمل به خشکی، در شرایط کشت بهاره دیم عملکرد قابل قبولی تولید کنند در چهار ایستگاه کردستان، مراغه، زنجان، ارومیه و شیروان در بهار سال ‮‭1390‬ اجرا گردید. این پروژه شامل دو آزمایش ‮‭2011‬‭-CIEN-LA ‬و ‮‭2011‬‭-CIEN-S ‬بود، که آزمایش اول در ایستگاه های کردستان و مراغه، و آزمایش دوم در ایستگاه های مراغه، زنجان، شیروان و ارومیه به مرحله اجرا درآمدند. در این بررسی عملیات اجرایی به طور معمول انجام و یادداشت برداری های لازم شامل درصد سبز محصول، تعداد روز از کاشت تا %‮‭50‬ گلدهی، ارتفاع بوته، میزان حساسیت به بیماری ها (فوزرایوم)، تعداد روز از کاشت تا رسیدگی صورت گرفت. پس از رسیدگی و برداشت آزمایشات، وزن ‮‭100‬ دانه و عملکرد برای هر واحد آزمایشی اندازه گیری و ثبت گردید. محاسبات آماری داده های خام شامل تعیین آمار توصیفی و تجزیه واریانس آزمایش انجام و به طریق آزمون حداقل تفاوت معنی دار ‭(LSD) ‬میانگین ها با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که در شرایط ایستگاه سارال کردستان تعداد ‮‭19‬ ژنوتیپ منجمله لاین های ‭FLIP ‬‮‭42-08‬C، ‭FLIP ‬‮‭127-03‬‭C ‬و‭FLIP ‬‮‭63-06‬‭C ‬به طور معنی دار عملکرد دانه بالاتری از شاهد داشته و خصوصیات برتری نسبت به سایر لاین ها و شاهد جم بروز دادند. کلمات کلیدی: نخود زراعی، آزمایشات بین المللی، عملکرد دانه و اجزای عملکرد.