ارزیابی اقتصادی و عملکرد گاو شیری درجایگاه های آزاد و جایگاه های آزاد انفرادی در استان تهران

ارزیابی عملکرد گاوشیری و تحلیل اقتصادی واحدهای گاوداری در انواع جایگاه ها برای استفاده درست از امکانات ضروری بنظر می رسد. بدین منظور سه نوع جایگاه، انفرادی آزاد (طرح جدید)، انفرادی آزاد (طرح قدیم) و جایگاه آزاد، در استان تهران مورد مقایسه قرار گرفتند. جمع آوری داده ها با روش مصاحبه حضوری، تکمیل پرسشنامه و آزمایشات تجزیه شیمیایی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها به روش مدل آماری خطی عمومی‭(GLM) ‬نشان داد که مدل در سطح (‮‭0/042‬ ‭p<) ‬معنی دار بود. میانگین ارزش ژنتیکی ‭(BV ) ‬هر واحد (درصد) ، تفاوت نسبت کلسیم - فسفر مورد نیاز به نسبت کلسیم - فسفر مصرفی و میانگین مقدار سلول های سوماتیک هر واحد ( سلول در هر میلی لیتر) بر مقدار تولید شیر اثر معنی دار داشتند. نتایج نشان داد عملکرد تولیدی گاو شیری در گروهی از واحدها که مقدار ارزش ژنتیکی بیشترین مقدار را داشت و در گروهی که تفاوت نسبت کلسیم به فسفر مورد نیاز به نسبت کلسیم به فسفر مصرفی کمتربود ، بالاتر بود. همچنین مقدار تولید در گروهی از گاوداری ها با بیشترین مقدار سلول سوماتیک، بطور معنی داری کمتر بود. متغیر نوع جایگاه تاثیری بر مقدار تولید شیر نداشت. یافته های بدست آمده از آزمون‭t ‬در مورد تفاوت مقدار ماده خشک و مواد مغذی مورد نیاز و مقدار ماده خشک و مواد مغذی مصرف شده در پرتولیدترین گروه گاو شیری در هر واحد، حاکی از آن است که اختلاف بین آنها بسیار معنی دار بود (‮‭0/001‬‭< p) ‬و ماده خشک و مواد مغذی بیش از نیاز به مصرف رسیده بود. بطور کلی نتایج نشان داد وضعیت تغذیه در این دسته از گاوهای گاوداری ها نا مناسب بود. تخمین تابع تولید شیر در کل گاوداری ها نشان داد متغیر میانگین پروتیین مصرفی در سطح %5 و متغیر نیروی کار در سطح %1 معنی دار بودند. میانگین نرخ بازده داخلی ‭(IRR) ‬گاوداری ها برابر با 5/%،‮‭16‬ ارزش کنونی خالص ‭(NPV) ‬به طور میانگین برابر با ‮‭9531‬- تومان به ازا یک راس گاو و میانگین نسبت منفعت- هزینه ‭(BCR) ‬برای کل گاوداری ها، معادل ‮‭0/996‬ بود. بنابر این در سال ‮‭1387‬ فعالی ت گاوداری های شیری در استان تهران فاقد توجیه اقتصادی بود. کلید واژه: گاو شیری ،جایگاه ، عملکرد تولیدی و تحلیل اقتصادی