بررسی اثر استفاده از پروبیوتیک، گیاهان دارویی (رازیانه و شنبلیله) و اسیدهای آلی در جیره بر عملکرد و خصوصیات ظاهری دستگاه گوارش جوجه های گوشتی نژاد راس

به منظور بررسی اثر افزودنی های طبیعی پروبیوتیک، گیاهان دارویی رازیانه، شنبلیله و اسید های آلی (بوتیریک و سیتریک) در جیره بر عملکرد، خصوصیات دستگاه گوارش و سیستم ایمنی جوجه های گوشتی، آزمایشی با استفاده از ‮‭225‬ قطعه جوجه گوشتی سویه راس ‮‭308‬ بصورت مخلوط از دو جنس در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار و ‮‭15‬ واحد آزمایشی هرکدام دارای ‮‭15‬ جوجه در مدت ‮‭42‬ روز به مورد اجرا گذاشته شد. جیره های آزمایشی شامل: 1- جیره ی شاهد (بدون افزودنی) 2- جیره ی شاهد حاوی پروبیوتیک چند سویه تجاری، ‮‭150‬ گرم در تن خوراک 3- جیره ی شاهد حاوی اسیدهای آلی (بوتیریک و سیتریک) به نسبت مساوی، ‮‭150‬ گرم در تن خوراک 4- جیره ی شاهد حاوی دانه رازیانه و شنبلیله به نسبت مساوی، ‮‭150‬ گرم در تن خوراک 5- جیره ی شاهد حاوی رازیانه و شنبلیله و اسیدهای آلی (بوتیریک و سیتریک) به نسبت مساوی، ‮‭150‬ گرم در تن خوراک. مواد افزودنی با دیگراجزا جیره بطور کامل مخلوط گردید. جوجه ها تا پایان هفته اول بصورت تفکیک نشده برروی بستر پرورش داده شده ودر پایان هفته وزن شده و بطور تصادفی به واحد های ‮‭15‬ گانه آزمایشی اختصاص داده شدند. صفات مورد بررسی شامل صفات عملکردی (خوراک مصرفی ، افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی)، شمارش جمعیت میکروبی و تعیین میزان اسیدیته محتویات روده کوچک (قسمت ایلیوم) و میزان تلفات جوجه های گوشتی بودند. براساس نتایج بدست آمده بیشترین خوراک مصرفی روزانه (‮‭116/02‬ گرم) و افزایش وزن روزانه (‮‭52/98‬ گرم)، مربوط به تیمار 5 (مخلوط گیاهان دارویی و اسیدهای آلی) بود،که در مقایسه با تیمار شاهد و سایر گروه های آزمایشی تفاوت آماری معنی داری بین آن ها مشاهده گردید (‮‭0/05‬‭P< ). ‬در کل دوره پرورش ضریب تبدیل غذایی نیز با افزودن گیاهان دارویی به شکل مستقل یا توام با اسیدهای آلی، بطور معنی داری بهبود یافت (‮‭0/05‬‭P< ). ‬بهترین ضریب تبدیل غذایی مربوط به تیمار 4 (مخلوط گیاهان دارویی) با مقدار‮‭2/18‬ بود. در بین تیمارها بدترین ضریب تبدیل غذایی مربوط به تیمار2 (پروبیوتیک) بود، که تفاوت آن با بقیه تیمارها معنی دار بود (‮‭0/05‬‭P< ). ‬پایین ترین تعداد باکتری های محتویات روده ابتدا مربوط به تیمارهای 5 و 4 (‮‭8/33‬ در معیار لگاریتم) بود که تفاوت آنها با گروه شاهد معنی دار بود (‮‭0/05‬‭P< ). ‬در این زمینه جیره های دارای مخلوط دو گیاه به همراه مخلوط دو اسید آلی، در مقایسه با سایر تیمارها پایین ترین جمعیت انواع باکتری ها را داشتند (‮‭0/05‬‭P< ). ‬کمترین میزان اسیدیته روده و درصد تلفات (به ترتیب با مقادیر ‮‭5/75‬ و ‮‭1/66‬) مربوط به تیمار 5 بود. از نظر میزان تلفات و اسیدیته محتویات روده،کلیه تیمارها نسبت به تیمار شاهد از درصد تلفات و اسیدیته کمتری برخوردار بودند و تفاوت آنها نیز معنی دار بود(‮‭0/05‬‭P< ). ‬کلیه تیمارها از نظر مشاهده باکتری نوع سالمونلا منفی ارزیابی شدند. صفات مربوط به لاشه در هیچ یک از گروه های آزمایشی اختلاف معنی داری نداشت. استفاده از ترکیب گیاهان دارویی رازیانه و شنبلیله بصورت مستقل یا همراه با ترکیب اسیدهای آلی بوتیریک و سیتریک به میزان ‮‭150‬ گرم در تن در جیره جوجه ها دارای آثار مثبتی می باشد. کلید واژه ها: اسید آلی، پروبیوتیک، جوجه گوشتی ، گیاهان دارویی ، سیستم ایمنی و عملکرد