کاربرد مدل تک واقعه بارش رواناب در ارزیابی کاربرد اراضی در تولید سیل بالادست حوزه کرخه (حوزه آبخیز سیمره)

یکی از عوامل اصلی موثر در تغییر رژیم هیدرولوژیکی حوزه های آبریز تغییر در کاربری اراضی می باشد. این تحقیق به بررسی اثر کاربری اراضی بر رواناب و هیدروگراف سیل با استفاده ازمدل هیدرولوژیکی ‭HEC-HMS ‬در حوزه آبخیز سیمره در استان کرمانشاه پرداخته است. میزان اثرگذاری تغییرات کاربری اراضی بر مقدار کمی رواناب و توزیع آن به شکل هیدروگراف مسیله اصلی این تحقیق است. همچنین دستیابی به رفتار هیدرولوژیک حوضه در وقایع بارش در مقابل تغییرات کاربری اراضی، ایجاد مبنا و پایه مناسبی برای توسعه استفاده مدل های بارش- رواناب در سایر حوضه ها و ارایه نتایج حاصل در اختیار بخش های اجرایی کشور از جمله اهداف این تحقیق می باشند. در این تحقیق سعی شده با تلفیق سیستم های اطلاعات جغرافیایی‭GIS‬و استفاده از مدل هیدرولوژیکی ‭HEC-HMS‬، تاثیرات تغییر کاربری اراضی موجود و سناریوهایی با وضعیت خوش بینانه و بدبینانه بر رواناب و شکل هیدروگراف سیل بررسی گردد. بدین منظور پس از تعیین نوع کاربری و سطوح مربوط به هر نوع کاربری، با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست ‭TM‬، در محیط ‭GIS ‬نقشه های پوشش با نقشه گروه های هیدرولوژیکی خاک روی هم اندازی شده و مقادیر شماره منحنی ‭(CN) ‬مشخص گردیدند. سپس مدل هیدرولوژیک ‭HEC-HMS ‬با استفاده از روش نفوذ- شماره منحنی ‭(CN) ‬و هیدروگراف واحد ‭SCS ‬در سطح حوضه در مقابل داده های بارش رواناب مشاهده ای، با یک واقعه بارش واسنجی و با یک واقعه بارش دیگر اعتباریابی شد. حوزه سیمره دارای چهار زیر حوزه به نام های مرک، روانسر، رازآور و قره باغستان می باشد که به طور جداگانه در هر کدام از این زیر حوزه ها هدف مورد نظر بررسی گردیده است. نتایج نشان داد که تغییرات کاربری در هر کدام از زیر حوزه های مورد مطالعه و نهایتا در کل حوزه در مقادیر دبی اوج و حجم سیلاب تغییراتی را ایجاد نموده است . واژه های کلیدی: مدل هیدرولوژیک ‭HEC-HMS‬، رواناب، شکل هیدروگراف، دبی اوج، حجم سیل، تغییر کاربری اراضی