تاثیر هرس پس از برداشت (دوره گل دهی) بر عملکرد گل محمدی

گل محمدی ‭(Rosa damascena Mill) ‬مهمترین گیاه معطر جهان بشمار می آید و در نقاط مختلف ایران نیز به منظور برداشت گل کشت و کار می گردد. همچنین، از کشور ما به عنوان مبدا و از جمله مراکز تنوع این گیاه یاد شده است. با این وجود اطلاعات مدون و قابل اتکا در مورد روش صحیح کشت و کار این گیاه به ویژه عملیات داشت و نگهداری از مزرعه گل محمدی موجود نبوده و یا بسیار ناچیز است. از جمله مسایل مطرح در کشت و کار این گیاه هرس می باشد، که در بسیاری از گیاهان از جمله رزها از اهمیت خاصی برخوردار است. در این تحقیق تاثیر هرس بعد از گلدهی (پس از برداشت) برعملکرد گل و اسانس و دیگر صفات شامل تعداد گل، وزن تک گل، وزن گلبرگ به گل کامل، تاج پوشش و ارتفاع بوته، سطح برگ، طول دوره گلدهی در ‮‭10‬ اکسشن گل محمدی مورد ارزیابی قرار گرفت. این بررسی به صورت کرتهای خرد شده بر مبنای طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در مقایسه با شاهد (بدون هرس) در مزرعه آزمایشی واقع در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سالهای ‮‭1387‬ تا ‮‭1389‬ مورد بررسی قرار گرفت. تعداد ‮‭10‬ ژنوتیپ و سه زمان هرس (هرس بعد از گلدهی و هرس پاییزه و شاهد) به عنوان 2 عامل در این آزمایش در نظر گرفته شدند. ژنوتیپ های مورد بررسی تفاوت های معنی داری را از نظر عملکرد گل، تعداد گل، وزن گلبرگ به گل کامل، وزن تک گل، نشان دادند. مقایسه میانگین ها به روش دانکن نیز گل محمدی مناطق مختلف را از نظر برخی صفات نظیر عملکرد گل، تعداد گل، وزن تک گل، وزن گلبرگ به گل کامل، تاج پوشش و ارتفاع بوته، سطح برگ، طول دوره گلدهی در گروه های مختلف قرار داد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس اگرچه انجام هرس بعد گلدهی بر برخی صفات مورفولوژیکی تاثیر داشت، اما در مجموع بر عملکرد گل و اسانس و اجزا عملکرد اثر معنی داری نشان نداد. بنابراین، براساس نتایج بدست آمده ضمن فراهم شدن امکان گزینش ژنوتیپ های برتر از نظر عملکرد می توان با هرس بعد از برداشت گل در اواخر بهار یا اوایل تابستان ضمن تنظیم رشد رویشی گیاه، انجام عملیات داشت را در مزرعه گل محمدی را تسهیل نمود. واژه های کلیدی: گل محمدی ‭(Rosa damascena Mill.)‬، ژنوتیپ، هرس، برداشت، عملکرد