بررسی ارزش رجحانی گونه های مرتعی و رفتار چرایی دام در مراتع نمونه ‭5 ‬منطقه رویشی ایران (جاشلوبار-سمنان)

هریک ازگونههای مرتعی در هر یک از ماه های فصل چرا ارزش چرایی معینی دارد. از این روی دام چراکننده نیز درمقاطع زمانی مختلف فصل چرا و نیز در مکان های مختلف عرصه چرا ازجمله درجات شیب و نا همواریها از خود رفتار چرایی خاصی بروز میدهد. بدون شناخت این رفتارها و خصوصیات، ارزش چرایی گیاهان یک مرتع در طول دوره چرا جهت برنامهریزی و مدیریت مرتع و دام، مقدور نمیباشد. در این تحقیق ارزش رجحانی گیاهان در سایت جاشلوبارواقع در مراتع نیمه استیپی شمال سمنان بمدت 5 سال بین سالهای‮‭1385 - 1389‬ انجام گردید . بدین منظور ارزش رجحانی هرگونه و نیز کل گونه ها در ماههای فصل چرا از طریق درصد بهره برداری شده گونه ها و هم چنین از طریق زمان سنجی بررسی گردید. برای تعیین و ثبت رفتار چرایی و فعالیت های روزانه دام از دستگاه ‭GPS ‬و برای تلفیق اطلاعات شیب و توپوگرافی و مسیر حرکت دام از نرم افزار ‭ILWIS‬استفاده شد. نتایج نشان داد که در روش زمان سنجی بین ارزش رجحانی گونه ها برای گوسفند در ماههای فصل چرا و در سالهای بررسی تفاوت زیادی از لحاظ درصد زمان صرف شده برای چرا وجود دارد ضمنا بین دو روش از نظر ارزش رجحانی گونه ها در ماهها و سالهای بررسی تفاوت وجود دارد، همجنین اختلاف معنی داری بین عواملی مانند مدت چرا، زمان استراحت و مسافت طی شده وجود نداشت. ولی مسافت طی شده درشیب های مختلف ، میانگین وحداکثر سرعت بین سالهای اجرای طرح متفاوت بود. واژه های کلیدی: سمنان، زمان سنجی، ارزش رجحانی، رفتار چرایی، گوسفند