بررسی برخی از روش های به زراعی در کاهش خطر سرمازدگی مرکبات در استان های فارس، مازندران و گیلان

بروز سرمای شدید زمستانی همواره یکی از معضلات مهم در تولید مرکبات در اغلب کشورهای تولیدکننده این محصول بوده است. امروزه به دلایل مختلف از جمله عوامل اقتصادی نمی توان از تجهیزات فنی پیشرفته مانند ماشین باد و یا از سوخت های فسیلی برای مقابله با خطر سرمازدگی باغ های مرکبات استفاده کرد. بر این اساس در سه ایستگاه رامسر، آستارا و جهرم پروژه ای سه ساله برای معرفی شیوه ای ساده و ارزان قیمت در کاهش سرمازدگی درختان مرکبات به صورت سه آزمایش مستقل در قالب بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار اجرا شده است. تیمارهای بررسی شده که روی درختان بارده و جوان پیوندی روی نارنج انجام شده است در آزمایش اول شامل مالیدن دوغاب غلیظ آب آهک به تنه و شاخه های اصلی درخت و یا پیچیدن الیاف گونی، فوم و یا برگ خرما به دور تنه و شاخه های اصلی بوده است. تیمارهای آزمایش دوم عبارت از روشن کردن سیستم آبیاری تحت فشار در طول دوران سرمای شدید به یکی از دو روش ریزآب پاشی زیر تاج و یا قطره ای بوده و در آزمایش سوم نیز عرضه سطوح مختلف عناصر ازت و پتاسیم در زمان های مختلف قبل از بروز سرما به عنوان تیمار مورد بررسی قرار گرفته اند. در تمام آزمایش ها شاهد عبارت از درختانی بوده است که طبق عرف معمول باغداری منطقه با آنها رفتار شده است. برای ارزیابی اثر تیمارها و تعیین خسارت سرمایی هر درخت، داده های مربوط به درصد برگ ها و میوه های لکه دار شده ‭(Pitting)‬، میزان یخ زدگی و آب گزیدگی میوه، درصد خشکیدگی شاخه ها، درصد شاخه های با ترکیدگی پوست، ‭EC ‬برگ، میزان کلروفیل برگ، مقدار پرولین برگ و لیمونین میوه اندازه گیری شده و تجزیه آماری با نرم افزار ‭SAS ‬انجام شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که استفاده از پوشش تنه تنها راه کاهش سرمازدگی درختان بوده و هیچکدام از تیمارهای آبیاری و تغذیه نتوانسته اند در این مورد موثر باشند. واژه های کلیدی: مرکبات، سرمازدگی، پوشش تنه، آبیاری، تغذیه