ایجاد کلکسیون پایه مادری صنوبر در خراسان

با توجه به تنوع گونهای جنس صنوبر لزوم شناخت مراحل فنولوژیکی و خصوصیات مرفولوژیکی آنها را در قالب ایجاد خزانههای کلکسیون تعیین مینماید. به همین منظور در سال ‮‭1375‬ کلکسیونی از کلنهای بومی و غیربومی صنوبر در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بجنورد در استان خراسان شمالی با کاشت نهالهای یکساله احداث گردید. در این کلکسیون ‮‭54‬ رقم از انواع صنوبرها شامل، گونههای صنوبرهای سیاه (نیگرا) ‮‭18‬ کلن، صنوبرهای کبوده (آلبا) ‮‭13‬ کلن، دلتوییدس 5 کلن، اورامریکن ‮‭11‬ کلن، تریکوکارپا 1 کلن، سیمونی 1 کلن، سیلیاتا 1 کلن، پده 1 کلن، جکی 1 کلن، سشوانیکا 1 کلن و یونانینسیس 1 کلن و از هر کلن 5 اصله نهال یک ساله با فاصله 5ا5 متر کاشته شدند. در این طرح خصوصیات مرفولوژیک شامل فرم درخت، شکل و رنگ و اندازه برگ و جوانه، وضعیت تنه، رنگ پوست از صفات مورفولوژیک و ازصفات فنولوژیک، زمان ظهور برگ و گل، پراکنش دانه گرده، رسیدن بذر، خزان برگها و همچنین سایر فاکتورها از جمله، رشد طولی و قطری، میزان آلودگی به آفات و زندهمانی نهالها هر ساله مورد بررسی قرار گرفتند. و نتایج بررسیها طی یک دوره ‮‭10‬ ساله نشان داد که با توجه به وضعیت زندهمانی کلنها در پایان دوره دهساله وتیپ رشد و مقاومت به آفات کلنهای ‮‭44/13‬ ‭P.n ‬‮‭135/63‬ ، ‭P.d. ‬‮‭55/69‬ ، ‭P.e triplo ‬، ‭P.a ‬و ‮‭45/67‬ ‭P.a ‬از جمله کلنهای برتر از نظر رشد در این کلکسیون میباشند. در بین تمام کلنها بیشترین قطر تاج پوشش مربوط به کلنهای ‮‭770‬) ‮‭71/21‬ ‭.P. a. ‬‮‭67/45‬ (‮‭800‬)، ‭P.a) ‬و ‮‭690‬) ‮‭72/79‬ ‭.P.a) ‬است. و کمترین تاج پوشش نیز مربوط به ‮‭120‬) ‮‭72/72‬ ‭.P. n) ‬و ‮‭120‬) ‮‭42/78‬ ‭.P. n) ‬میباشد. همچنین بیشترین دوره رشد مربوط به ‭ P. euphratica ‬با ‮‭243‬ روز، ‮‭62/171‬ ‭.P. n ‬با ‮‭235‬ روز، ‮‭45/77‬ ‭.P.a ‬با ‮‭236‬ روز، ‮‭71/21‬ ‭.P.a ‬با ‮‭234‬ روز و ‮‭214‬ ‭.P.e ‬با ‮‭234‬ روز است. و کمترین دوره رشد نیز مربوط به ‭P. e. gelrica ‬با ‮‭187‬ روز میباشد. کلمات کلیدی: صنوبر، کلکسیون، استان خراسان، کلن