بررسی و مقایسه نسبی واکنش هیبریدهای ذرت دیررس و متوسطرس به تنش خشکی

به منظور ارزیابی و مقایسه تحمل به خشکی در ‮‭157‬ هیبرید ذرت آزمایشی براساس شاخصهای ارزیابی تنش در شرایط آبیاری نرمال، یک در میان، قطع آبیاری در مرحله رویشی و قطع آبیاری در مرحله زایشی آزمایشی به صورت بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در 4 آزمایش جداگانه در سال زراعی ‮‭1389-1388‬ در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. نتایج بررسی با استفاده از شاخص های مختلف نشان داد که بر اساس شاخص های ‭SSI ‬و ‭TOL ‬که مقادیر پایین آن نشان دهنده هیبرید متحمل تر است ،هیبرید ‮‭39‬ به عنوام متحمل ترین هیبرید در شرایط تنش یک در میان ، هیبرید شماره ‮‭46‬ متحمل ترین در شرایط تنش رویشی و هیبرید ‮‭106‬ متحمل ترین در شرایط تنش زایشی شناخته شدند. شاخص های ‭MP‬، ‭STI‬، ‭GMP ‬و ‭HarM ‬که مقادیر بالای آن نشان دهنده تحمل به تنش در هیبرید های مورد بررسی است، هیبرید ‮‭40‬ به عنوام متحمل ترین هیبرید در شرایط تنش یک در میان ، هیبرید شماره ‮‭55‬ متحمل ترین هم در شرایط تنش رویشی و هم در شرایط تنش زایشی شناخته شدند. همچنین نتایج بررسی نشان داد که در شرایط آبیاری نرمال هیبرید های ‮‭109‬ و ‮‭55‬ به ترتیب با میانگین عملکرد ‮‭00.16‬ و ‮‭65.15‬ بیشترین عملکرد و در شرایط تنش در مرحله زایشی هیبرید های ‮‭55‬(با میانگین ‮‭12/05‬) ‮‭58‬،(با میانگین ‮‭11/75‬)، ‮‭54‬(با میانگین ‮‭11/5‬)، ‮‭106‬و5(با میانگین ‮‭10/85‬)، ‮‭57‬(با میانگین ‮‭10/75‬)، ‮‭61‬(با میانگین ‮‭10/5‬)و‮‭111‬(با میانگین ‮‭10/45‬)جایگاه بالاتری را نسبت به سایر هیبریدها داشته اند . مقایسه میانگین عملکرد دانه نشان داد که هیبرید ،‮‭18‬ ،‮‭17‬ ،‮‭12‬ ،‮‭13‬ ،‮‭16‬ ،‮‭125‬ ،‮‭123 20‬و‮‭124‬ به ترتیب با میانگین ‮‭45‬/،‮‭05 16‬/،‮‭9 15‬/،‮‭55 14‬/،‮‭55 14‬/،‮‭45 14‬/،‮‭95 14‬/،‮‭13/45 13‬ و‮‭13/1‬ بالاترینها را به خود اختصاص دادند. همچنین برای عملکرد دانه در هکتار در بین ‮‭157‬ هیبرید، هیبریدهای ‮‭39‬ (با میانگین ‮‭10/81‬) و ‮‭40‬ (با میانگین ‮‭10/24‬) و ‮‭35‬ (با میانگین ‮‭6/43‬) به عنوان بالاترین عملکرد دانه در هکتار معرفی شدند. واژه های کلیدی : ذرت، پایداری، عملکرد دانه، مقایسه هیبریدها، شاخص های تحمل به تنش خشکی.