گزارش نهایی طرح تحقیقاتی بررسی تاثیر گوگرد و منیزیم بر عملکرد دانه و روغن کلزا در منطقه شهرکرد

بیش از ‮‭90‬ درصد روغن مصرفی در کشور وارداتی است. یکی از طرق افزایش عملکرد روغن در دانهصهای روغنی، تامین نیازهای غذایی و لزوم تغذیه بهینه و کاربرد عناصر موثر در میزان روغن در این محصولات می باشد. براساس بررسی های انجام شده عناصر گوگرد و منیزیم می توانند در افزایش روغن دانه های روغنی موثر باشند. در این راستا آزمایشی در قالب پروژه بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور گوگرد و منیزیم، در سه تکرار و به مدت 2 سال زراعی در ایستگاه چهارتخته شهرکرد به اجرا درآمد. فاکتور گوگرد در شش سطح صفر، ،‮‭50‬ ،‮‭100‬ ،‮‭400 200‬ و ‮‭800‬ کیلوگرم در هکتار گوگرد عنصری که به نسبت 6 درصد وزنی با باکتری تیوباسیلوس تلقیح شد و فاکتور منیزیم با چهار سطح صفر، ،‮‭50 25‬ و ‮‭75‬ کیلوگرم در هکتار منیزیم خالص از منبع سولفات منیزیم بود. دیگر عناصر غذایی بر مبنای روش برآورد عملکرد و میزان موجود عناصر در خاک (نشریه تغذیه بهینه کلزا) مصرف گردید. بذر کلزای مورد بررسی از رقم ‭Okapi ‬و کشت به صورت ردیفی و هر کرت آزمایشی شامل ‮‭10‬ خط کاشت به طول ‮‭2/5‬ متر و با فاصله ردیف ‮‭30‬ سانتی متر بود. برداشت از 6 خط میانی به طول 2 متر انجام و عملکرد دانه تعیین گردید. درصد روغن دانه در کلیه کرت ها در دو سال آزمایش اندازه گیری و عملکرد روغن نیز تعیین گردید. نتایج این آزمایش نشان داد که دو فاکتور گوگرد و منیزیم بر عملکرد تاثیر معنی داری در سطح %1 دارند و اثر متقابل این دو فاکتور نیز بر روی عملکرد دانه معنی دار بود. همچنین تیمارهای آزمایشی در عملکرد روغن تفاوت معنی داری در سطح %1 ایجاد نمودند. بین سطوح گوگرد مصرفی، بیشترین عملکرد دانه مربوط به مصرف ‮‭800‬ کیلوگرم در هکتار گوگرد که با سطح ‮‭400‬ کیلوگرم اختلاف معنی دار نداشت و بین سطوح منیزیم بیشترین عملکرد دانه مربوط به مصرف ‮‭75‬ کیلوگرم در هکتار بود که با سطح ‮‭50‬ کیلوگرم در هکتار تفاوت معنی داری نداشت. در مجموع بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار S‮‭800‬ ‭Mg‬‮‭50‬ با میانگین ‮‭4402/33‬ کیلوگرم در هکتار و کمترین عملکرد مربوط به تیمار ‭SoMgo ‬با میانگین ‮‭1752/50‬ کیلوگرم در هکتار بود. بیشترین عملکرد روغن با میانگین ‮‭1964/43‬ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار S‮‭800‬‭Mg‬5‭o ‬و کمترین این مقدار مربوط به تیمار ‭SoMgo ‬با میانگین ‮‭743/56‬ کیلوگرم در هکتار بود. واژه های کلیدی: کلزا - گوگرد - منیزیم - عملکرد روغن - شهرکرد