بررسی الگوهای بهینه استحصال و استفاده از نزولات جوی در حوزه های آبخیز کشور

در حال حاضر با توجه افزایش خیره کننده سرمایه گذاری در بخش آب،کارشناسان مسایل اقتصادی پیش بینی می کنند که حجم بازار جهانی این عنصر حیاتی تا سال ‮‭2010‬ میلادی به ‮‭150‬ میلیارد دلار برسد. بر پایه پیش بینی های انجام شده توسط کارشناسان، تا پایان سال ‮‭2010‬ میلادی حجم بازار آب در آمریکا به ‮‭15‬ میلیارد دلار خواهد رسید. همچنین کارشناسان معتقدند که روی آوردن شرکت های بزرگ جهان به آب و کاهش توجه آنها به صنعت نفت، به دلیل سود مشترکی است که در زمینه آب وجود دارد. به طوری که شرکت های بزرگ صنعتی در سالهای گذشته سرمایه گذاریهای قابل توجهی را در این زمینه انجام داده اند. این موضوع اهمیت و لزوم توجه بیشتر به سرمایه گذاری در بخش آب کشور را بیش از پیش آشکار می سازد بررسی های انجام شده نشان می دهد که بخش وسیعی از کشور ایران تحت پوشش مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارند. مقادیر ناچیز بارندگی در چنین مناطقی همراه با پراکنش نامناسب آن موجب گشته تا وقوع خشکسالی ها و کمبود آب، مانع اصلی توسعه قلمداد شود. در این شرایط عدم برخورداری ساکنین آبخیزها از روش های علمی و عملی در مدیریت بهینه و بهره برداری مناسب از ریزش های جوی، از عوامل اصلی کاهش تولیدات گیاهی، تشدید فرسایش و هدر رفت آب حاصل از بارش می باشد هدف از این تحقیق بررسی وضعیت موجود و ارایه راه کارهای اجرایی و تحقیقاتی در دسترسی به الگوی مناسب استفاد از نزولات جوی می باشد. به همین منظور، با انجام بررسی های کتابخانه ای و برگزاری جلسات کارشناسی، ضمن بررسی مشکلات و مسایل موجود در زمینه استحصال نزولات جوی، وضعیت مطلوب و سیاست های مورد نیاز جهت دسترسی به اهداف مورد نظر ترسیم گردید. در مرحله بعد با توجه به گستره علوم مرتبط با استحصال نزولات جوی و نیاز کشور، راهکارهای اجرایی و تحقیقاتی ارایه گردید. راه کارهای تحقیقاتی ارایه شده موضوعات متنوعی را در ارتباط با تامین آب با استفاده از روش های گوناگون و برای مصارف مختلف مورد توجه قرارداده است. در این ارتباط طرح های تحقیقاتی، پروژه های ملی و زیرمجموعه های آن ها در هر بخش، به منظور دسترسی به اهداف مورد نظر در این زیر برنامه تعیین شده است. اجرای این زیر برنامه در قالب سیاست های کلی کشور در زمینه آب، سیری تکاملی و پویا داشته و محدود به زمان و مکان خاصی نخواهد بود. لذا ادامه روند اجرا طرح های تحقیقاتی در زمان های مشخصی منجر به تولید گزارش نهایی در هر مرحله و شروعی برای مرحله بعدی خواهد بود. واژه های کلیدی: استحصال آب باران، نزولات جوی، سطوح آبکیر باران، کمبود آب، بارش رواناب، رطوبت خاک، تامین آب.