تعیین ارزش غذایی علوفه حاصل از مراتع استان بوشهر

وسعت مراتع استان بوشهر ‮‭1600000‬ هکتار است که از ارزش غذایی علوفه موجود در این مراتع، اطلاعاتی در دسترس نیست. این تحقیق، به منظور تعیین ترکیب شیمیایی و انرژی خام علوفه مراتع و تغییرات آنها در طی مراحل رشد، به مدت 3 سال در سطح مراتع دشتی استان اجرا شد. برای انجام این کار، ابتدا ‮‭15‬ منطقه (روستا) مرتعی تعیین شد. سپس در هر منطقه، سه دامدار انتخاب و از مراتع آنها در طی فصل چرا و در سه مرحله، به روش پلات اندازی نمونه برداری شده و ترکیب شیمیایی آنها اندازه گیری گردید. میانگین ماده خشک، پروتیین خام، الیاف خام، خاکستر خام، کلسیم، فسفر، منیزیم و پتاسیم در مرحله اول، دوم و سوم نمونه برداری در سه سال اجرای طرح، به ترتیب برابر با ‮‭63‬/،‮‭94‬ ،‮‭16 14‬/،‮‭3 16‬/،‮‭47 11‬/،‮‭27 1‬/،‮‭39 0‬/،‮‭1/63 0‬ و ‮‭51‬/،‮‭88 94‬/،‮‭1 12‬/،‮‭63 20‬/،‮‭39 9‬/،‮‭27 1‬/،‮‭36 0‬/،‮‭1/61 0‬ و ‮‭64‬/،‮‭27 94‬/،‮‭92 9‬/،‮‭56 26‬/،‮‭24 9‬/،‮‭25 1‬/،‮‭36 0‬/،‮‭1/57 0‬ درصد در ماده خشک بود. میانگین آهن، منگنز، مس و روی در مراحل مختلف نمونه برداری، به ترتیب ‮‭03‬/،‮‭77 313‬/،‮‭68 50‬/،‮‭35/58 9‬ و ‮‭19‬/،‮‭97 296‬/،‮‭98 47‬/،‮‭35/38 9‬و ‮‭56‬/،‮‭07 291‬/،‮‭5 50‬/،‮‭35/75 9‬ میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک اندازه گیری شد. همچنین میانگین انرژی خام، به ترتیب 5/،‮‭3443/8 3208‬ و ‮‭3467/4‬ کالری در گرم ماده خشک بود. اثر مرحله نمونه برداری و سال نمونه برداری، بر روی میانگین پروتیین خام و انرژی خام معنی دار بود (‮‭0/05‬ ‭P<). ‬میانگین الیاف خام و خاکستر خام درسال های مختلف، معنی دار نبود (‮‭0/05‬ ‭P> )‬، اما تفاوت معنی داری بین میانگین آنها در مراحل مختلف نمونه برداری مشاهده شد (‮‭0/05‬‭P<). ‬اثر مرحله نمونه برداری بر روی میانگین مواد معدنی (به جز کلسیم) معنی دار نبود (‮‭0/05‬‭P> )‬، اما بین میانگین تمامی مواد معدنی در سال های مختلف، تفاوت معنی داری وجود داشت (‮‭0/05‬‭P<). ‬واژه های کلیدی: ارزش غذایی، ترکیب شیمیایی، مرتع، علوفه مراتع، استان بوشهر