عملکردبررسی سازگاری و پایداری دانه ژنوتیپ های امید بخش گندم نان در شرایط کم آبیاری برای مناطق معتدل کشور ‭(87-WS-ERWYT)‬

با هدف شناسایی و معرفی ارقام متحمل به کم آبیاری جهت کشت در مناطق و مزارع کم آب اقلیم معتدل ‮‭14‬ لاین امید بخش گندم در کنار دو لاین ‮‭82-9‬‭-WS ‬و ‮‭11‬‭-DN ‬به عنوان شاهد در شرایط تنش آبی آخر فصل در 5 منطقه کرج، کرمانشاه ، اصفهان ، نیشابور و ورامین بمدت دو سال زراعی ‮‭1387-89‬ در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. این آزمایش در پاییز آبیاری گردیده و در بهار با در نظر گرفتن وجود بارندگی های بهاره یک یا دو نوبت پس از قطع بارندگی ها آبیاری انجام گردید بطوریکه از مرحله شروع سنبله دهی ببعد لاینهای مورد بررسی تحت تنش رطوبتی قرار گرفتند. بعد از برداشت، صفات وزن هزار دانه و میزان عملکرد دانه در کرت برای کلیه لاینها اندازه گیری و یادداشت گردید. برای صفت عملکرد دانه تجزیه واریانس ساده و مرکب روی مکانها و سالهای آزمایش انجام و میانگین ها با روش دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند. تجزیه پایداری با روش ‭AMMI ‬و ‭Rank ‬انجام گردید. طبق نتایج تجزیه واریانس مرکب منابع تغییر سال مکان ، ژنوتیپ و اثر متقابل سال مکان ژنوتیپ معنی دار شدند. در میان ژنوتیپ های مورد بررسی میزان تولید و عملکرد به طور معنی دار متفاوت بود. از لحاظ متوسط عملکرد دانه ژنوتیپ های مورد بررسی بین دو ژنوتیپ شماره 2 با ‮‭6/406‬ تن در هکتار بعنوان برترین و ژنوتیپ شماره 3 با ‮‭5/442‬ تن در هکتار به عنوان ضعیف ترین ژنوتیپ قرار گرفتند. در یک نگاه کلی بسیاری از ژنوتیپ های مورد بررسی از مجموع ‮‭14‬ ژنوتیپ دارای عملکرد دانه کمتر و یا در حد شاهدها بودند. ژنوتیپ های شماره ،‮‭4 6‬ ، 5 و ‮‭15‬ با عملکرد دانه بیشتر از 6 تن در هکتار جز ژنوتیپ های برتر بودند. با در نظر گرفتن تجزیه و تحلیل های انجام گرفته بر روی عملکرد دانه، وزن هزار دانه در شرایط تنش، مقاومت به بیماری زنگ زرد و کیفیت نانوایی لاینهای ‮‭87-15‬‭-WS-‬‮‭4-87‬ ، ‭WS-‬‮‭5-87‬ ، ‭WS-‬‮‭6-87‬ ، ‭WS-‬‮‭11-87‬ ، ‭WS ‬و ‮‭87-16‬‭-WS ‬انتخاب شدند و برای بررسی در آزمایشهای آنفارم پیشنهاد گردیدند.