بررسی پروفیل هورمون ها و متابولیت های خونی موثر در روند تخم گذاری در برخی از توده های مرغ بومی

به منظور بررسی پروفیل هورمون ها و متابولیت های خونی مرتبط با چرخه تخم گذاری در مرغان بومی کشور، تعداد 96 قطعه (32 قطعه در هر گروه آزمایشی) از سه توده مرغ بومی کشور که در نواحی گلپایگان (مرغ رنگی)، مرند (مرندی) و اصفهان (اصفهانی) پرورش داده می شوند، در قفس های مرغ تخم گذار جای داده شدند. هر سه گروه از جیره غذایی با ترکیبات مواد مغذی و انرژی قابل متابولیسمی یکسان تغذیه شدند. تعداد 6 قطعه مرغ از هر گروه به طور تصادفی انتخاب شده و هر سه هفته یکبار از طریق سیاهرگ بال از آنها خونگیری به عمل آمد. خونگیری ها در کل دوره آزمایش 4 بار تکرار شدند. خونگیری از زمانی که 5 درصد گله شروع به تخم-گذاری کردند (به عنوان سن بلوغ جنسی) شروع شد و پس از آن هر 21 روز یکبار تکرار شد. سرم خون پس از جدا سازی تا زمان آنالیز در 20- درجه سانتیگراد نگهداری گردید. غلظت هورمون های سرم شامل (استروژن، پروژسترون و پرولاکتین) به روش الایزا و غلظت متابولیت های خون شامل تری گلیسرید، کلسترول، LDL و HDL به روش اسپکتوفتومتری تعیین شدند. همچنین سن آغاز تخم گذاری، تعداد تخم مرغ ها و وزن تخم مرغ ها نیز ثبت شدند. تعداد تخم مرغ، وزن تخم مرغ، درصد تخم گذاری هفتگی، متوسط وزن تخم مرغ و توده تخم در مرغ بومی اصفهان و گلپایگان بیشتر از مرغ بومی مرندی بود (05/0P<). مصرف خوراک در مرغ بومی اصفهان بیشتر ولی ضریب تبدیل آن کمتر از دو توده بومی دیگر بود(05/0P<). از بین هورمون ها و متابولیت های خونی تنها غلظت LDL و نسبت LDL به HDL در بین توده ها تفاوت معنی داری نشان دادند (05/0P<). در مجموع نتایج نشان دادند که روند تغییرات برای متابولیت های سرم در مرغ بومی اصفهان از نظم و یکنواختی بیشتری نسبت به دو توده بومی دیگر برخوردار است و این تغییرات با روند تخم گذاری در این مرغان انطباق داشت. در مرغ مرندی روند تغییرات هورمون های سرم شکل نامنظم تری نسبت به دو توده دیگر دارد که نشان می دهد در این توده بومی به مطالعات اصلاح نژادی بیشتری نیاز است.کلید واژه ها: مرغ بومی، مرندی، گلپایگانی، اصفهانی، تخم گذاری، هورمون ها و متابولیت های خون