مدیریت پسماند سیال حفاری به روش جایگزینی سیالات حفاری گلایکولی پایه آبی همراه با افزایه کلرید پتاسیم با سیالات پایه روغنی

امروزه نحوه ساخت، ترکیبات و عملکرد سیالات حفاری در عملیات حفر چاه های نفت و گاز از جایگاه و اهمیت ویژه ای برخوردار است. جلوگیری از ریزش سازند از طریق اعمال فشار هیدروستاتیکی، تمیز نمودن چاه، انتقال کنده های حفاری به سطح زمین و خنک نمودن مته از مهمترین وظایف سیستم گردش گل حفاری است. با توجه به اهمیت فرآوان این سیستم، گاهاً نیازمند استفاده از مواد شیمیایی مختلفی در ساختار آن هستیم که این مواد تاثیرات نامطلوب و مخربی بر محیط زیست خواهند داشت. به طور کلی سیالات حفاری را می توان به سه دسته پایه آبی ، پایه روغنی و پایه گازی تقسیم نمود که در این میان سیالات حفاری پایه آبی بیشترین کاربرد را دارند. این در حالی است که در هنگام حفاری سازندهای حساس به آب مانند سازندهای شیلی و سازندهای تولیدی، به دلایل مختلف فنی و عملیاتی نمی توان از سیالات پایه آبی استفاده نمود و مجبور به استفاده از سیالات پایه روغنی هستیم. پایه ساخت گل های پایه روغنی ، گازوئیل بوده که هم در هنگام عملیات حفر چاه در اعماق زمین و هم در پایان عملیات حفاری و در زمان دفع پسماند آنها، خسارات جبران ناپذیری بر اکوسیستم طبیعی منطقه خواهند داشت. استفاده از غلظت های بالای نمک هایی مانند کلرید پتاسیم، کلرید کلسیم و نمک های دو ظرفیتی در گل های حفاری هم نتوانستند جایگزین مناسبی برای گل های پایه روغنی در حفاری سازندهای حساس به آب شوند چراکه استفاده از این نمک ها به مقدار زیاد باز هم اثرات منفی شیمیایی و زیست محیطی را در پی خواهد داشت. در ارتباط با استفاده از گل های پلیمر /کلرید کلسیم نیز مشکلات عملیاتی و متصاعد شدن گاز آمونیاک در اثر هیدرولیز آکریلامید باعث شد که این نمک ها نتوانند جایگزین مناسبی برای سایر گل ها باشند. در این مقاله ضمن بررسی گل های حفاری مختلف و اثرات مخرب آن ها بر روی محیط زیست و مشکلات ناشی از دفع این گل ها، به معرفی روش صحیح مدیریت پسماند سیالات حفاری به روش جایگزینی سیالات جدید گلایکولی پایه آبی با سیالات پایه روغنی قدیمی خواهیم پرداخت. در این سیستم جدید، کاربرد و عملکرد سیالات حفاری گلایکولی و پلی گلایکولی در ترکیب با کلرید کلسیم در یک چاه مورد بررسی قرار گرفته که نتایج بدست آمده نشان دهنده مناسب بودن استفاده از این سیالات هم از جنبه فنی و عملیاتی و هم از نظر زیست محیطی و سازگاری با سازندهای حساس به آب است.