بررسی و انتخاب بوته ها و لاین های دارای صفات مطلوب در توده های دورگ و نسل های درحال تفکیک جو و آزمایش مشاهده ای

در این بررسی تعداد دو آزمایش که در سال زراعی 96 –1395 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد اجرا گردید. آزمایش اول که شامل 120 توده دورگ F2 از کراس های کرج، 45 خانواده از F3، 16 لاین از F4 ، 7 لاین از F5 و 120 لاین از F6 انتخابی گنبد شرکت داشتند. بذر هر توده به مقدار 15 گرم بر روی 6 خط 20 متری با فواصل بین خطوط 20 سانتی متر کشت گردید. بعد از هر 10 توده رقم شاهد صحرا کشت شد. انتخاب به صورت بالک تغییر شکل یافته صورت گرفت، در F2 و F3 از بوته های انتخابی دو تا سه سنبله انتخاب و بعد از کوبیدن و بازدید بوته های دارای بذور نامطلوب حذف و بذر بوته های انتخابی از هر توده دورگ باهم مخلوط و نسل های F3 و F4 سال بعد را تشکیل دادند. در نسل های F5 و بالاتر بر اساس میزان خلوص گیاهان در هر ردیف انتخاب در داخل و بین خانواده ها انجام گردید.پس از کوبیدن سنبله ها، با در نظر گرفتن خصوصیات مطلوب تعدادی حذف و در مجموع به ترتیب ازF231 ازF3 13 از F4 6 ازF5 11 وازF6 15 شماره جهت نسل های بعدی انتخاب گردیدند . همچنین تعداد54 شماره به خلوص رسیده از F7جهت آزمایش مشاهده ای(PBSN) سال آینده انتخاب گردید. درآزمایش دوم، آزمایش مشاهده ای لاین های خالص شامل 364 لاین و رقم حاصل از برنامه بررسی کرت های در حال تفکیک ایستگاه های منطقه گرم که از لحاظ فنوتیپی به خلوص رسیده بودند در 6 خط 3 متری به عرض 2/1 متر با استفاده از چهار شاهد(صحرا ، زهک، WB-93-3و WB-93-12)که به ترتیب بعد از هر 14 لاین تکرار شده کشت و مورد مقایسه قرار گرفتند. در طول فصل زراعی یادداشت برداری های لازم از میزان گسترش آلودگی های سفیدک سطحی، هلمونتوسپوریوم، ارتفاع بوته، درصد خوابیدگی، تاریخ سنبله دهی، تاریخ رسیدن، وزن هزار دانه و عملکرد دانه صورت گرفت. مقایسه لاین ها و ارقام از نظر عملکرد دانه با روش سیستماتیک و رسم نمودار ستونی انجام گردید. از آزمایش ارزیابی مشاهده ای تعداد 72 لاین که میانگین عملکرد بالاتر نسبت به شاهد ها داشتند و از نظر تحمل به بیماری ها مناسب بودند، جهت شرکت در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی یکنواخت(PBYT-W) سال بعد برگزیده شدند.واژه های کلیدی: نسل های در حال تفکیک، توده های دورگ، جو.