گزارش آزاد سازی و نامگذاری لاین جدیدگندم نان رقم تیرگان( N-91-8 ) جهت کشت در اقلیم گرم و مرطوب شمال کشور

لاین گندم N-91-8 از مرکز تحقیقات بین المللی ذرت و گندم (CIMMYT) با شجره (PFAU/MILAN/5/CHEN/AEGILOPS SQUARROSA (TAUS)//BCN/3/VEE#7/BOW/4/PASTOR)و تاریخچه انتخاب CMSS02Y00613S-59Y-0M-099Y-5M-0WGY-0B در سال 89-1388 در آزمایش بین المللی 30ESWYT مورد ارزیابی قرار گرفت. در سال زراعی 90-1389 با شماره 35 وارد آزمایشات مقایسه عملکرد مقدماتی یکنواخت اقلیم شمال PRWYT گردید. متوسط عملکرد این لاین در دو ایستگاه گرگان و مغان 4/208 تن در هکتار و متوسط عملکرد ارقام شاهد (مروارید و گنبد) 4/292 تن در هکتار بود. با توجه به عملکرد دانه و مقاومت خوب نسبت به بیماری های شایع در اقلیم شمال این لاین با شماره 9 در سال زراعی 91-1390 وارد آزمایشات مقایسه عملکرد پیشرفته (ARWYT) شد. میانگین عملکرد این لاین در سه ایستگاه گرگان، مغان و ساری 731/5 تن در هکتار و میانگین عملکرد ارقام شاهد (مروارید و گنبد) 372/5 تن در هکتار بود. همچنین در سال های زراعی 92-1391 و 93-1392 در آزمایشات یکنواخت سراسری اقلیم شمال با کد N-91-8 از نظر عملکرد دانه و سایر صفات در چهار ایستگاه اقلیم شمال(گرگان، مغان، ساری و گنبد) مورد بررسی قرار گرفت. میانگین عملکرد این لاین در آزمایشات سازگاری 5/893 تن در هکتار و میانگین شاهد های آزمایش، مروارید و گنبد 5/378 تن در هکتار بود. با توجه به مقاومت قابل قبول این لاین در طول چندین سال، به بیماری های بلایت فوزاریوم سنبله، سفیدک پودری و مقاومت بالا نسبت به زنگ زرد و قهوه ای، پتانسیل عملکرد دانه بالا و پایدار همراه با کیفیت نانوایی خیلی خوب در مقایسه با ارقام شاهد، این لاین می تواند برای کشت در مناطق جلگه ای ساحل خزر از جمله دشت مغان در استان اردبیل و استانهای گلستان و مازندران جایگزین مناسبی برای ارقام قدیمی آرتا، شیرودی و دریا (و در برخی مناطق جایگزین گنبد و مروارید)باشد و در کنار سایر ارقام در افزایش تولید گندم منطقه نقش موثر داشته باشد و با افزایش تنوع ارقام در این اقلیم پر تنش از نظر بیماریهای مختلف بعنوان یکی از راههای مدیریت و کنترل بیماری های مختلف عمل نماید.