بررسی وضعیت علم، فناوری و نوآوری آفلاتوکسین در پسته ایران

شاخص هایعلم سنجی که توصیف کننده پژوهش در اجتماعات مختلف علمی است، می تواند عنصری مفید وکارآمد برای مدیریت تحقیق و سیاستگذاری و چگونگی تخصیص بودجه و امکانات در علوم باشد. با توجه به ارزش و اهمیت تولید علم در توسعه پایدار، لازم است عملکرد علمی پژوهشگران سنجیده شود تا هر کشور از موقعیت و جایگاه علمی خود مطلع شود. بهترین راه تعیین جایگاه علمی هر کشور، سنجش تولیدات علمی آن کشور است.در این پروژه تحقیقاتی، سعی شده است میزان تولیدات علمی در زمینه آفلاتوکسین در پسته ایران مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین از شاخص هایی مانند تعداد و نوع مقالات علمی، مقالات یا خلاصه مقالات ارایه شده در کنفرانس ها، طرح ها و پروژه های تحقیقاتی، پایان نامه ها و کتاب های چاپ شده در زمینه آفلاتوکسین پسته، جهت ارزیابی استفاده گردید. جمع آوری داده ها با آماده سازی پرسشنامه و تکمیل آن با بهره گیری از اطلاعات افراد حقیقی و اطلاعات موجود در موسسات آموزشی، پژوهشی و اجرایی و همچنین جستجو از طریق پایگاه های اینترنتی شامل Scopus،Magiran ، SID، web ofscience و سایر در دوره ارزشیابی 5 ساله (1388 تا 1392) انجام گرفت. نتایج نشان داد کهدر طی دوره ارزیابی، 32 طرح و پروژه تحقیقاتی اجرا گردیده که حدود 44 درصد آن به واحدهای تحقیقاتی وزارت جهاد کشاورزی شامل پژوهشکده ها و مراکز تحقیقاتی و بقیه به واحدهای آموزشی وتحقیقاتی وزارت علوم، علوم پزشکی، دانشگاه آزاد و سایر اختصاص داشته است. 75/68 درصد طرح هاو پروژه ها با رویکرد بنیادی و 45/45 درصد طرح هاو پروژه ها با رویکردکاربردی هستند. تعداد149 مقاله علمی در این دوره انتشار یافته که سهم مقالاتعلمی-ترویجی 35/1 درصد ومقالات علمی–پژوهشی 65/98 درصدمی باشدکه 41 درصد دارای نمایه ISIو6/33 درصد با نمایه JCR می باشند. در این مدت 14 جلد کتاب انتشار یافته که6 جلد آن کتابتالیفی فارسی،5 جلد کتاب انگلیسی و 3 جلد نیز ترجمه می باشند. تعداداختراعات و نوآوری ثبت شده در این دوره نیز 7 عنوان بوده است. در این مدت،91 پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری نیز تهیه شده است. با جمع آوری،پردازش و تحلیل داده ها و اطلاعات پیرامون رویدادها، روندها وگرایش های محیط پیرامونی مشخص گردید که از مهمترین عوامل در زمینه آفلاتوکسین در پسته ایران، افزایش تقاضای پسته سالم و بدون آفلاتوکسین برای مصرف در ایران و جهان می باشد. ارزیابی ماتریس سوات، ضعف عوامل داخلی و حجم زیاد تهدیدات در زمینه آفلاتوکسین پسته در ایران را نشان داد و مشخص کرد که استراتژی های مطلوب باید به صورت تدافعی باشد. در این حالت باید راهبردی تعیین گردد که با توجه به نقاط ضعف، زیان های ناشی از تهدیدهای پیش رو را کاهش و یا کلا از بین ببرد. در حقیقت بایستی تغییر و تحولی در ساختار وضعیت فعلی آفلاتوکسین در پسته ایران داده شود.واژه های کلیدی:پسته، پژوهش، علم سنجی، تحلیل راهبردی،آفلاتوکسین، برونداد علمی