بررسی و مقایسه خصوصیات زراعی و عملکرد لاین جدید کلزا HW113 با ارقام احمدی و اکاپی در مزارع زارعین استان همدان

به منظور ارزیابی لاین های جدید کلزا حاصل از پروژه های به نژادی داخلی و باهدف دستیابی به ارقام مناسب زمستانه جهت جایگزینی ارقام خارجی کلزا، این آزمایش در سال زراعی 96-1395 در شهرستان های اسدآباد، بهار و نهاوند در استان همدان اجرا گردید. لاین جدید HW113 در شرایط زارعین و درکنار ارقام شاهد احمدی و اکاپی کشت گردید. کلیه عملیات زراعی و مراقبت های لازم طی فصل رشد مطابق معمول و توسط کشاورز انجام گردید. در زمان برداشت با نمونه گیری از مزرعه، صفاتی نظیر ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی و تعداد خورجین در بوته اندازه گیری شد. عملکرد دانه از طریق برداشت توسط کمباین در سطح معین از هر رقم تعیین گردید. برای ارزیابی اقتصادی لاین ها از روش بودجه بندی جزیی استفاده شد. از نظر طول دوره رشد و زمان رسیدگی، رقم احمدی زودرس تر از دو ژنوتیپ دیگر بود و با دوره رشد معادل 262 روز نسبت به رقم اکاپی (با دوره رشد 265 روز) حدود 3 روز زودرس تر بود. لاین HW113 با دوره رشد برابر 267 روز بیشترین دوره رشد را داشت. لاین جدید HW113 ازنظر ارتفاع بوته متوسط بود، تعداد شاخه فرعی و تعداد خورجین در بوته بیشتری داشت و ازنظر عملکرد دانه نیز با 3750 کیلوگرم در هکتار در مقایسه با ارقام احمدی و اکاپی بیشترین عملکرد دانه را تولید کرد. عملکرد دانه لاین HW113 نسبت به رقم احمدی 340 کیلوگرم (در حدود 10 درصد) و در مقایسه با رقم اکاپی برابر 390 کیلوگرم (حدود 11/6 درصد) بیشتر بود. بر اساس معیار درآمد خالص در هکتار، با توجه به عملکرد بالاتر در این آزمایش، لاین جدید نسبت به ارقام احمدی و اکاپی برتری نسبی داشت و نسبت به رقم احمدی 13 درصد و نسبت به رقم شاهد اکاپی 15/2 درصد بازده خالص بیشتری ایجاد کرد.واژه های کلیدی: تحقیقی ترویجی، شرایط زارعین، کلزای زمستانه